Zmiana konstrukcyjna pojazdu a akcyza - zmiana od lipca 2022 roku

• Autor: Marcin Sądej

Z dniem 1 lipca 2022 roku zaczęły obowiązywać nowe regulacje w zakresie podatku akcyzowego, które rozszerzają zakres czynności podlegających opodatkowaniu. Chodzi w tym przypadku o dokonanie zmian konstrukcyjnych w pojazdach. W naszym dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej nowym przepisom obowiązującym w tym zakresie.

Zmiana konstrukcyjna pojazdu jako nowa okoliczność rodząca obowiązek w podatku akcyzowym

Podstawowy katalog czynności opodatkowanych podatkiem akcyzowym i obejmujący samochody osobowe to import, WNT czy też sprzedaż takiego pojazdu.

Natomiast z dniem 1 lipca 2022 r. dodano do ustawy o podatku akcyzowym art. 100 ust. 1a pkt 1 ustawy, gdzie możemy przeczytać, że przedmiotem opodatkowania akcyzą jest również dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy. W konsekwencji przekształcenie pojazdu w samochód osoby stanowi nową okoliczność rodzącą obowiązek podatkowy.

Zgodnie z art. 102 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym – podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, na której ciąży obowiązek złożenia zawiadomienia o dokonaniu w pojeździe samochodowym zarejestrowanym na terytorium kraju zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Chociaż regulacja została dodana do ustawy z dniem 1 lipca 2022 r., to jednak należy mieć na uwadze przepisy przejściowe. Otóż zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw – jeżeli dokonanie w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy, o którym mowa w art. 100 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, w tym na samochód osobowy będący samochodem kempingowym, nastąpiło przed dniem 1 lipca 2022 r., obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tych zmian konstrukcyjnych powstaje z dniem 1 lipca 2022 r.

Jak zatem widać, zmiany konstrukcyjne pojazdu dokonane przed nowelizacją ustawy rodzą obowiązek podatkowy z dniem 1 lipca 2022 r.

Stawka podatku akcyzowego od zmian konstrukcyjnych pojazdu

Zgodnie z art. 104 ust. 6b ustawy VAT – podstawą opodatkowania z tytułu dokonania omawianych czynności jest średnia wartość rynkowa samochodu osobowego na rynku krajowym pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy.

Definicję średniej wartości rynkowej odnajdziemy natomiast w art. 104 ust. 11 ustawy, gdzie podano, że jest to wartość ustalana na podstawie notowanej na rynku krajowym w dniu powstania obowiązku podatkowego średniej ceny zarejestrowanego na terytorium kraju samochodu osobowego tej samej marki, tego samego modelu, rocznika oraz – jeżeli jest to możliwe do ustalenia – z tym samym wyposażeniem i o przybliżonym stanie technicznym, co samochód osobowy odpowiednio powstały w wyniku dokonania w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy.

Natomiast stawka podatku akcyzowego została określona w art. 105 ustawy. Wysokość stawki uzależniona jest od rodzaju samochodu oraz od pojemności silnika. Najwyższa stawka wynosząca 18,6% przewidziana jest dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 centymetrów sześciennych. Natomiast najniższa – wynosząca 1,55% – dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2000 centymetrów sześciennych lub niższej.

Obowiązek składania deklaracji podatkowych w przypadku zmian konstrukcyjnych pojazdów

Zgodnie z art. 106 ust. 3b ustawy – w przypadku, o którym mowa w art. 100 ust. 1a pkt 1, podatnik jest obowiązany, bez wezwania organu podatkowego:

1. złożyć deklarację uproszczoną AKC-US, według ustalonego wzoru, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego,
2. dokonać obliczenia i zapłaty akcyzy na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego
   – nie później jednak niż w dniu złożenia zawiadomienia zgodnie z przepisami o ruchu drogowym o dokonaniu w pojeździe samochodowym, innym niż samochód osobowy, zarejestrowanym na terytorium kraju, zmian konstrukcyjnych zmieniających rodzaj tego pojazdu na samochód osobowy, a w przypadku gdy jego sprzedaż odbyła się przed dniem złożenia tego zawiadomienia – w dniu sprzedaży tego samochodu osobowego.

Deklarację uproszczoną podatnik powinien złożyć za pomocą środków komunikacji elektronicznej, natomiast jeżeli jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarcze, może ją złożyć w postaci papierowej.

Reasumując, dokonanie zmian konstrukcyjnych w pojeździe jest obecnie czynnością rodzącą obowiązek złożenia deklaracji oraz zapłacenia podatku akcyzowego. Koniecznie należy także mieć na uwadze przepisy przejściowe, ponieważ obowiązek ten może objąć także zmiany konstrukcyjne dokonane przed 1 lipca 2022 roku.