Ulga dla młodych - zwolnienie od podatku dochodowego osób do ukończenia 26. roku życia

• 2024-01-31
• Autor: Marcin Sądej

Począwszy od 1 sierpnia 2019 r. w polskim systemie podatkowym obowiązuje ulga dla młodych. Jest to zwolnienie od podatku dochodowego osób do ukończenia 26. roku życia. Należy pamiętać jednak, że zwolnienie to nie ma charakteru nieograniczonego. Warto zatem poznać bliżej regulacje dotyczące ulgi dla młodych.

Zasady stosowania ulgi dla młodych

Omawiana przez nas ulga dla młodych została uregulowana w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

W kontekście powyższego przepisu należy przede wszystkim wskazać, że mamy do czynienia ze zwolnieniem od podatku. Pomimo potocznej nazwy nie jest to klasyczny przykład ulgi podlegającej odliczeniu od dochodu czy też od podatku. Ulga dla młodych jest zwolnieniem podatkowym, co oznacza, że w przypadku spełnienia warunków ustawowych uzyskany przez podatnika dochód w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Przechodząc natomiast do kwestii warunków, jakie zostały zastrzeżone dla ulgi, zauważyć trzeba, że są to warunki zarówno o charakterze podmiotowym, jak i przedmiotowym.

Po pierwsze, zwróćmy uwagę, że ulga przysługuje wyłącznie tym osobom fizycznym, które nie ukończyły 26 roku życia. Jest to warunek podmiotowy. Natomiast warunkiem przedmiotowym zwolnienia jest osiąganie określonych dochodów o określonej wysokości. Podkreślenia wymaga, że zwolnione od podatku są przychody wyłącznie ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia. To oznacza, że z opisanego zwolnienia nie może korzystać przychód z umów o dzieło, przychód z działalności gospodarczej, przychód z praw autorskich czy przychody kapitałowe. Dodatkowo zwolnienie limitowane jest do wysokości 85 528 zł w roku. To oznacza, że nadwyżka ponad tę kwotę będzie podlegała opodatkowaniu.

Ulga dla młodych a dochody zagraniczne

Kolejnym ciekawym zagadnieniem jest możliwość zastosowania ulgi dla młodych w przypadku uzyskiwania dochodów zagranicznych. W tym zakresie należy najpierw odnieść się do art. 21 ust. 39 ustawy PIT, który podaje, że przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, przychodów zwolnionych od podatku dochodowego oraz przychodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Biorąc pod uwagę treść art. 21 ust. 39 ustawy PIT, możemy wskazać, że przy obliczaniu kwoty podlegającej zwolnieniu w ramach ulgi dla młodych nie uwzględnia się tych zagranicznych przychodów, które są w Polsce zwolnione od podatku.

Kolejnym krokiem jest ustalenie, w którym kraju podatnik uzyskuje zagraniczne dochody oraz jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania obowiązuje. Jeżeli podatnik uzyskuje zagraniczne dochody w kraju, z którym Polska ma podpisaną umowę przewidującą metodę wyłączenia z progresją, to owe zagraniczne dochody są w Polsce zwolnione od podatku. To zatem powoduje, że takie zagraniczne dochody nie będą brane pod uwagę przy obliczaniu limitu zwolnienia (85 528 zł).

Natomiast jeżeli przychody zagraniczne są rozliczane na zasadach metody proporcjonalnego odliczenia, podlegają opodatkowaniu w Polsce, to należy je uwzględnić przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu w ramach ulgi dla młodych.

Ulga dla młodych a wspólne rozliczenie małżonków

Kolejna problematyczna kwestia może dotyczyć zagadnienia wspólnego rozliczenia małżonków w sytuacji, gdy jedno z nich korzysta z ulgi dla młodych. Pojawia się bowiem pytanie, czy w takim przypadku istnieje możliwość wspólnego rozliczenia.

Przypomnijmy, że małżonkowie, którzy przez cały rok pozostają w ustroju wspólności małżeńskiej, mogą być opodatkowani łącznie w przypadku wspólnego wniosku wyrażonego w zeznaniu podatkowym. W takim przypadku zobowiązanie podatkowe wymierzane jest na oboje małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków. Wspólne rozliczenie jest rozwiązaniem korzystnym szczególnie wtedy, gdy jeden z małżonków osiąga spore dochody, do których zastosowanie znajduje 32% stawka podatku.

Jak stanowi art. 6 ust. 3 ustawy PIT, możliwość wspólnego opodatkowania obejmuje sytuacje, w których jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany, bądź też osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Nie ulega wątpliwości, że podatnik, który korzysta z ulgi dla młodych, osiąga dochody zwolnione, a więc niepowodujące powstania obowiązku uiszczenia podatku. W rezultacie można przyjąć, że skorzystanie z ulgi dla młodych nie stanowi przeszkody do wspólnego rozliczenia z małżonkiem.

Ulga dla młodych a składanie rocznego zeznania podatkowego

Jednym z obowiązków podatników jest składanie rocznego zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty. Takie zeznanie należy złożyć w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Zasadniczo dochody zwolnione od podatku nie podlegają wykazaniu w deklaracji rocznej. Pamiętajmy, że liczba zwolnień od podatku dochodowego określona w art. 21 ust. 1 ustawy PIT obejmuje ponad 140 pozycji. Nie jest zatem możliwe, aby dla każdego zwolnienia przewidziano osobną pozycję w formularzu podatkowym.

Wyjątek co do powyższej reguły odnosi się właśnie do przychodów zwolnionych od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT. Zarówno bowiem w formularzu PIT-36 (część D), jak i PIT-37 (część C) przewidziano pozycje, w których należy wpisać „Przychody zwolnione od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy”. Część ta dzieli się na dwie podpozycje dotyczące przychodów z umów o pracę (stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy) oraz przychody z umowy zlecenia.

W konsekwencji podatnicy korzystający z analizowanego zwolnienia muszą pamiętać, że mają obowiązek wykazać przychody zwolnione od podatku w rocznej deklaracji PIT-37 lub PIT-36.

Należy wskazać, że ulga dla młodych jest bardzo korzystnym rozwiązaniem dla podatników poniżej 26 roku życia. Należy jednak pamiętać, że ulga ta obowiązuje pod pewnymi warunkami i zastrzeżeniami. Nieznajomość tych przesłanek może spowodować kłopoty w rozliczeniu, w związku z czym warto znać ogólne reguły oraz mechanizmy działania zwolnienia.