Mamy 12 503 opinii naszych Klientów

Sprzedaż przez Internet a obowiązek zawierania umowy

Coraz większe grono transakcji dokonywane jest za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Zagadnienie to dotyczy przede wszystkim sprzedaży przez internet. W związku z taką sytuacją pojawia się pytanie, czy umowa zawierania przez internet powinna być udokumentowana umową. Czy taka umowa musi być podpisana przez obie strony? Na te oraz inne wątpliwości postaramy się odpowiedzieć w dzisiejszym artykule.

Sprzedaż przez Internet a obowiązek zawierania umowy

Kiedy dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży?

W pierwszej kolejności wskażmy, że w myśl art. 155 Kodeksu cywilnego (K.c.) – umowa sprzedaży przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Kolejny ważny przepis to art. 535 K.c. Możemy w nim przeczytać, że przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Jak zatem widać, umowa sprzedaży jest umową dwustronnie zobowiązującą, ponieważ obie strony mają określone względem siebie zobowiązania. Sprzedawca wydaje rzeczy i przenosi własność na kupującego, natomiast kupujący ma obowiązek zapłaty określonej ceny.

Zasadniczo do zawarcia umów (w tym umowy sprzedaży) dochodzi w momencie wyrażenia przez strony zgodnych oświadczeń woli. Jak podaje art. 60 K.c., wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). W rezultacie jeśli obie strony danego stosunku prawnego wyrażą zgodne oświadczenia woli co do chęci zawarcia umowy sprzedaży, to umowa sprzedaży zostaje zawarta.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

WAŻNE!

Dla zawarcia umowy sprzedaży konieczne jest zgodne złożenie oświadczeń woli pomiędzy kupującym a sprzedającym co do ich wzajemnych praw oraz obowiązków.

Chwila złożenia oświadczenia woli

W dalszej kolejności należy przyjrzeć się tym przepisom, które regulują moment złożenia oświadczenia woli. Trzeba sięgnąć do zapisów art. 61 K.c. Przywołany przepis podaje, że oświadczenie woli jest złożone z chwilą, gdy doszło do drugiej osoby w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Natomiast oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.

W kontekście analizowanego przez nas problemu należy przede wszystkim przyjrzeć się drugiemu fragmentowi przepisu, który odnosi się do oświadczeń woli składanych w postaci elektronicznej. Otóż złożenie takiego oświadczenia woli polega na jego wprowadzeniu do urządzenia elektronicznego (np. komputer czy telefon) nadawcy i za pomocą sieci internet trafia do operatora usług telekomunikacyjnych (serwera dostawcy usług internetowych) i od razu jest dostępne dla adresata oświadczenia. Przy czym podkreślić należy, że samo wysłanie oświadczenia woli jest w tym przypadku niewystarczające, ponieważ nie stwarza pewności co do tego, że odbiorca ma możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli. Przypomnijmy, że w takim wypadku dowód obciąża nadawcę.

Dobrym rozwiązaniem jest w tym przypadku uzyskanie potwierdzenia dostarczenia wiadomości do odbiorcy. W takiej sytuacji nadawca ma pewność, że treść jego oświadczenia woli została w taki sposób przekazana odbiorcy, że mógł on się zapoznać z jego treścią.

Natomiast sprawą drugorzędną jest to, czy de facto odbiorca zapozna się z treścią wiadomości. Dla samej skuteczności umowy nie jest to konieczne. Wystarczające jest bowiem, aby wiadomość znalazła się pod kontrolą odbiorcy w dostępnym dla niego systemie informacji elektronicznej i w dowolnej chwili mógł się z nią zapoznać.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

WAŻNE!

W przypadku umów zawieranych przez internet oświadczenie woli jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.

Miejsce zawarcia umowy przez internet

Następnie należy przejść do analizy miejsca zawarcia umowy. To zagadnienie ma szczególne znaczenie w kontekście umów zawieranych z obcokrajowcami. Otóż, jak stanowi art. 70 § 2 K.c. – w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy.

Taka konstrukcja przepisu prowadzi zatem do wniosku, że miejscem zawarcia umowy jest miejsce zamieszkania osoby składającej ofertę w chwili zawarcia umowy. Przypomnijmy, że oferta to złożone drugiej stronie oświadczenie woli zawarcia umowy.

W zakresie umowy sprzedaży będzie to zatem miejsce zamieszkania sprzedawcy, jeżeli to sprzedający przesyła propozycję zakupu danego towaru.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

WAŻNE!

W sytuacji gdy do transakcji dochodzi poprzez sieć internet, miejscem zawarcia umowy jest miejsce zamieszkania osoby składającej ofertę.

Obowiązek sporządzenia umowy w formie pisemnej

Z przedstawionych dotychczas przepisów wynika, że umowa sprzedaży dochodzi do skutku i staje się ważna z chwilą i w miejscu zgodnego złożenia oświadczenia woli pomiędzy stronami. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku umowy sprzedaży ruchomości przepisy nie zastrzegają formy pisemnej dla jej ważności (inaczej jest w przypadku sprzedaży nieruchomości, gdzie konieczna jest forma aktu notarialnego).

Jak podaje art. 73 K.c. – jeżeli kodeks zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, dokumentową albo elektroniczną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.

Dla umowy sprzedaży rzeczy ruchomych przez internet nie przewidziano rygoru nieważności w przypadku braku formy pisemnej. To zaś oznacza, że tego rodzaju umowa jest ważna, nawet jeżeli strony nie sporządzoną umowy pisemnej.

W konsekwencji nie jest wymagane przepisami prawa cywilnego, aby strony umowy sprzedaży zawieranej przez internet przesyłały do siebie umowę w wersji papierowej. Oczywiście takie działanie nie jest zabronione i jest wskazane, jeżeli chodzi o ewentualne postępowanie dowodowe, jednakże nie jest to warunek ważności umowy.

WAŻNE!

Umowy sprzedaży zawierane przez Internet nie wymagają dla swojej skuteczności obowiązku zawierania umów. Pomimo braku formy pisemnej umowa jest ważna już z momentem zgodnego złożenia oświadczeń woli.

Podsumowując, należy przełamać stereotyp, zgodnie z którym, aby umowa sprzedaży ruchomości była ważna, konieczne jest zawarcie jej w formie pisemnej. Analiza przepisów prawa cywilnego prowadzi do zupełnie innych wniosków. Sprzedaż przez internet jest skuteczna z uwagi na złożone oświadczenia woli, a nie rygor formy dokumentowej.

Przykłady

 

Zakup oprogramowania online – Klient kupuje licencję na oprogramowanie przez stronę internetową producenta. Transakcja odbywa się poprzez wybór odpowiedniej wersji programu, dodanie jej do koszyka, dokonanie płatności i akceptację warunków licencyjnych – co stanowi oświadczenie woli w postaci elektronicznej. Producent natychmiast wysyła e-mail z potwierdzeniem zakupu oraz kluczem licencyjnym, co dowodzi, że oświadczenie woli dotarło i umowa sprzedaży została zawarta, mimo braku tradycyjnego podpisu.

 

Zakup ubrań przez Internet – Konsument dokonuje zakupu ubrań na stronie internetowej sklepu. Proces zakupu obejmuje wybór produktów, dodanie ich do koszyka, wprowadzenie danych do wysyłki oraz dokonanie płatności. Po zakończeniu transakcji, klient otrzymuje e-mail z potwierdzeniem zamówienia, co jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia woli. Sklep internetowy przygotowuje paczkę do wysyłki i informuje o tym klienta kolejną wiadomością e-mail. W tym przypadku również umowa sprzedaży uznawana jest za zawartą, pomimo że nie jest spisana na papierze.

 

Sprzedaż samochodu przez portal ogłoszeniowy – Osoba prywatna wystawia na sprzedaż samochód na popularnym portalu ogłoszeniowym. Kupujący znajduje ogłoszenie, kontaktuje się z sprzedającym przez formularz dostępny na stronie, a następnie dochodzi do porozumienia co do warunków sprzedaży poprzez wymianę wiadomości e-mail. Umowa sprzedaży zostaje zawarta, gdy obie strony potwierdzają zgodę na transakcję i ustalone warunki, nawet jeśli nie spotkają się osobiście do momentu odbioru pojazdu. Oświadczenia woli są w tym przypadku składane elektronicznie, a umowa jest równie ważna jak umowa zawarta w tradycyjny sposób.

Podsumowanie

 

Artykuł wyjaśnia, że umowy sprzedaży zawierane przez Internet są w pełni skuteczne i ważne bez konieczności podpisywania ich w formie pisemnej. Kluczowe jest złożenie zgodnych oświadczeń woli przez obie strony za pomocą środków komunikacji elektronicznej, co znajduje potwierdzenie w przepisach Kodeksu cywilnego. Przykłady z życia wzięte ilustrują, jak w praktyce dochodzi do zawierania umów w różnych obszarach handlu elektronicznego, podkreślając elastyczność i dostosowanie prawa do współczesnych metod prowadzenia transakcji.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz wsparcia prawnego w zakresie umów internetowych? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz profesjonalnego sporządzania pism, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo i pewność w cyfrowym świecie transakcji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.

Zgadzam się na przesyłanie informacji handlowych przez administratora na podany e-mail zgodnie z ustawą z 18.07.02 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t. j. Dz. U. 2017 poz. 1219, z późn. zm.).

  Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu

Marcin Sądej

O autorze: Marcin Sądej

Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...

>> więcej informacji o autorze