Dzierżawa gruntów rolnych pod panele fotowoltaiczne -jak rozliczyć podatek PIT?

• 2024-01-18
• Autor: Marcin Sądej

Rolnicy posiadane grunty rolne mogą oddać w dzierżawę nie tylko innemu rolnikowi, ale i pozostałym podmiotom gospodarczym. Obecnie coraz częstszym zjawiskiem jest oddanie w dzierżawę gruntów rolnych pod panele fotowoltaiczne. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się, w jaki sposób uzyskiwane z tego tytułu wynagrodzenie rozliczyć na gruncie prawa podatkowego.

Dzierżawa gruntów rolnych pod względem podatkowym

Na wstępie wskażmy, że zgodnie z art. 693 Kodeksu cywilnego (K.c.) w przypadku umowy dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Jak zatem widać, dzierżawa jest przykładem umowy o odpłatnym charakterze. Nie ulega w związku z tym wątpliwości, że rolnik wydzierżawiający uzyskuje z tego tytułu przychód. Pozostaje jednak pytanie, czy tego rodzaju przychód należy opodatkować podatkiem rolnym czy też podatkiem dochodowym.

Skupmy się na treści regulacji ustawy PIT. Tam też w art. 10 ust. 1 pkt 6 wskazano, że źródłem opodatkowanego przychodu jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Zatem dzierżawa gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego będzie podlegała podatkowi rolnemu, jeżeli następuje na cele rolnicze. Jeżeli natomiast dzierżawa ma miejsce na inne cele, to mamy do czynienia z przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem PIT.

Dzierżawa gruntów rolnych pod panele fotowoltaiczne

Z przedstawionych regulacji można wyprowadzić wniosek, że dzierżawa gruntów pod panele fotowoltaiczne będzie generowała przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT, jako tzw. dzierżawa majątku prywatnego niezwiązanego z działalnością gospodarczą. Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych wydawanych przez fiskus. Tytułem przykładu możemy przywołać treść interpretacji Dyrektora KIS z dnia 27 kwietnia 2020 r., nr 0115-KDIT3.4011.100.2020.1.PS:

„Odnosząc przeanalizowane uprzednio przepisy do przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzić należy zatem, że skoro przedmiotem dzierżawy jest nieruchomość rolna, wchodząca w skład takiego gospodarstwa, ale wydzierżawiona na cele nierolnicze (cele związane z pozyskiwaniem surowców naturalnych, tj. żwirownię) – uzyskiwane wynagrodzenie tytułem czynszu dzierżawnego stanowić będzie źródła przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”

Sposób rozliczenia podatku przez wydzierżawiającego rolnika

Ustaliliśmy, że dzierżawa gruntów rolnych pod panele fotowoltaiczne podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Teraz warto przejść do szczegółowego omówienia sposobu rozliczenia podatku z tego tytułu.

Po pierwsze wskażmy, że tego rodzaju dzierżawa może być opodatkowana na zasadach ogólnych. To powoduje, że do uzyskanego dochodu (stanowiącego różnicę pomiędzy przychodem z dzierżawy a kosztami podatkowymi związanymi z gruntami) stosujemy podatek według skali podatkowej. Stawka podstawowa wynosi 17%, natomiast jeżeli podstawa opodatkowania przekroczy 85 528 zł, to nadwyżka ponad tę kwotę jest opodatkowana stawką 32%.

Kolejną ważną informacją jest to, że uzyskany z dzierżawy dochód podlega łączeniu z pozostałymi dochodami podatnika. Oczywiście chodzi w tym przypadku o dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych, czyli np. dochody z umowy o pracę czy umowy o dzieło. W tym miejscu warto wskazać, że opłacanie podatku PIT z tytułu dzierżawy gruntów rolnych nie wpływa na wysokość samego podatku rolnego.

Istotna jest również informacja, że osoby fizyczne uzyskujące dochody z tytułu dzierżawy czy najmu mają obowiązek opłacania zaliczek na podatek. Niewielu podatnik pamięta o tym obowiązku. Następnie w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym należy złożyć PIT-36 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Trzeba jednak podkreślić, że w opisanym przypadku rolnik może zdecydować się na opodatkowanie dzierżawy gruntów rolnych ryczałtem ewidencjonowanym. Zgodnie z art. 6 ust. 1b ustawy o zryczałtowanym podatku przychody uzyskane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze podlegają opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Podstawowa różnica polega na tym, że w tym przypadku podatek jest płatny od samego przychodu. W rezultacie podatnik nie uwzględnia w rozliczeniu żadnych kosztów podatkowych. Powyższe jest natomiast rekompensowane poprzez niższe stawki podatku. Podstawowa wynosi 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł; od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 12,5% przychodów.

Pamiętajmy, że również w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego pojawia się konieczność wpłaty ryczałtu w trakcie roku. Istnieje możliwość wyboru ryczałtu miesięcznego lub kwartalnego. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego podatnik, w terminie do końca lutego, składa zeznanie PIT-28.

Z perspektywy podatnika bardzo istotne jest, aby pamiętać o obowiązku dokonywania wpłat w trakcie roku. Jak bowiem wynika z treści art. 9 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku – za równoznaczne z dokonaniem wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy uznaje się pierwszą w roku podatkowym wpłatę na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tego tytułu, a jeżeli pierwszy taki przychód podatnik osiągnął w grudniu roku podatkowego – złożenie zeznania PIT-28.

W konsekwencji, aby dokonać skutecznego wyboru formy ryczałtowej, podatnik musi dokonać wpłaty w trakcie roku. Organy podatkowe akceptują stanowisko, iż może to być wpłata dokonana po terminie. Co jednak istotne, nie jest możliwy wybór opodatkowania wstecz w stosunku do już zakończonego roku podatkowego.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
3. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - Dz.U. 1998 nr 144 poz. 930
4. Interpretacja Dyrektora KIS z dnia 27 kwietnia 2020 r., nr 0115-KDIT3.4011.100.2020.1.PS