SLIM VAT 2 - nowe regulacje w zakresie podatku VAT

• Autor: Marcin Sądej

Po wprowadzeniu zmian w podatku VAT wprowadzonych w ramach pakietu SLIM VAT ustawodawca zdecydował się na dalszą nowelizację i kontynuację zmian w postaci kolejnego pakietu nazwanego SLIM VAT 2. Przepisy te zostały już uchwalone w Sejmie i wejdą w życie z dniem 1 października 2021 r. Warto jednak wcześniej przeanalizować zmiany, które wpłyną na obowiązki podatkowe przedsiębiorców.

Zmiana terminu na złożenie informacji VAT-26

Informację VAT-26 są zobligowani złożyć ci przedsiębiorcy, którzy zamierzają wykorzystywać samochód osobowy wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 86a ust. 12 ustawy VAT – podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

Od 1 października zmianie ulegnie termin na złożenie tej informacji i będzie to 25 dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik poniesienie pierwszy wydatek związany z samochodem, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji VAT.

Tak przeprowadzoną zmianę należy ocenić pozytywnie, ponieważ dzięki wydłużeniu terminu podatnicy będą mieli więcej czasu na złożenie informacji, która de facto warunkuje prawo do skorzystania z pełnego odliczenia podatku naliczonego.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 86a ust. 13 ustawy VAT w przypadku niezłożenia w terminie informacji VAT-26 uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia.

Zmiana sposobu odliczania podatku VAT od importu usług oraz WNT

Powyższa zmiana została podyktowana przede wszystkim wyrokiem TSUE z dnia 18.03.2021 r., C-895/19, który uznał, że polskie przepisy dotyczące odliczania podatku VAT przy WNT są niezgodne z prawem unijnym. Chodzi o art. 86 ust. 10b pkt 2 ustawy VAT, który to podaje, że z tytułu WNT można odliczyć podatek naliczony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wykazuje się VAT należny, pod warunkiem, że VAT należny zostanie wykazany we właściwej deklaracji, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Warunek dotyczący trzymiesięcznego okresu zostanie uchylony z ustawy, co również odnosić się będzie do przypadku odliczania podatku naliczonego od importu usług.

Po zmianie przepisów prawo do odliczenia we wskazanych przypadkach będzie przysługiwało w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej.

Otrzymanie przez podatnika faktury dokumentującej dostawę towarów, stanowiącą u podatnika WNT lub import, po upływie 3 miesięcy upoważni go do odpowiedniego powiększenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym uwzględnił kwotę podatku należnego z tytułu tego nabycia, a nie jak dotychczas w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę (dotychczas mógł powiększyć podatek naliczony za okres, w którym otrzymał tę fakturę).

Zmiana zasad odliczania VAT w trybie korekty deklaracji podatkowej

Obecnie obowiązujące przepisy wskazują, że podatnik może dokonać odliczenia podatku naliczonego za okres, w którym powstało prawo do odliczenia, lub w jednym z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych miesięcznych lub dwóch kwartalnych. Jeżeli wymieniony termin upłynął, to podatnik może dokonać odliczenia poprzez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do tego obniżenia, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Na skutek nowelizacji przepisów podatnik będzie mógł dokonać korekty nie tylko w okresie, w którym powstało prawo do odliczenia, ale i w jednym z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika rozliczającego się kwartalnie – w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Nadal granicznym terminem będzie 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało to prawo.

Wybór sposobu opodatkowania dostawy nieruchomości

W przypadku sprzedaży nieruchomości bardzo często zastosowanie znajduje zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy VAT. Niejednokrotnie jednak podatnicy rezygnują z tego zwolnienia, ponieważ w ten sposób mogą uchronić się przed koniecznością dokonania korekty podatku odliczonego, a nabywca uzyskuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Aktualnie w myśl art. 43 ust. 10 ustawy VAT podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1) są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2) złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Na mocy wprowadzonej nowelizacji o rezygnacji ze zwolnienia podatnicy będą mogli poinformować już w akcie notarialnym umowy sprzedaży. W konsekwencji nie będzie już konieczne składanie osobnego oświadczenia do urzędu skarbowego.

Z przedstawionych przepisów wynika, że pakiet SLIM VAT 2, podobnie jak jego poprzednik, ma przede wszystkim za zadanie usprawnić tryb rozliczenia podatku przedsiębiorcom oraz ułatwić im funkcjonowanie w obrocie prawnopodatkowym.

Warto w szczegółowy sposób zapoznać się z nadchodzącymi zmianami w zakresie podatku VAT, aby być na bieżąco w kwestii poprawnego rozliczenia podatku od towarów i usług.