Mamy 12 503 opinii naszych Klientów

Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia

Każda umowa o pracę może zostać rozwiązana i jest na to kilka sposobów. Muszą jednak zostać wypełnione określone prawem warunki. Zarówno pracodawca, jak i pracownik mają prawo do rozwiązania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia, możliwe jest również rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. W niektórych, ściśle określonych przypadkach dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia, zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika.

Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia

Odejście i porzucenie pracy – konsekwencje dla pracownika

Czasami stosunki między pracownikiem a pracodawcą układają się po prostu źle, bywa że pracodawca nie wypełnia swoich obowiązków lub też pracownik otrzymuje lepszą propozycję pracy. W takich sytuacjach niektórzy pracownicy decydują się na jej porzucenie i odejście z dnia na dzień. Trzeba jednak zaznaczyć, że porzucenie pracy i nagłe odejście bez dopełnienia formalności nie jest dobrym rozwiązaniem. Po pierwsze, jest to zachowanie nieuczciwe i nie fair, o ile nie poprzedzi go uprzedzenie poinformowanie o tym fakcie pracodawcy. Pracownika mogą również spotkać negatywne konsekwencje. Pierwsza z nich to zwolnienie dyscyplinarne bez zachowania okresu wypowiedzenia. Taka „dyscyplinarka” może się za pracownikiem ciągnąć przez długi czas, gdyż tryb i przyczyna zwolnienia będą wpisane do świadectwa pracy, a przyszły pracodawca najczęściej będzie chciał zapoznać się z przyczyną zakończenia poprzedniego stosunku pracy. Świadectwo pracy ze zwolnieniem dyscyplinarnym z powodu porzucenia pracy nie będzie dobrze wyglądać, gdyż przyszły pracodawca będzie obawiał się, że pracownik również w przyszłości zachowa się w ten sposób.

Inny skutek, choć rzadziej spotykany, to możliwość żądania przez pracodawcę odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek nagłego odejścia pracownika z pracy. Należy również pamiętać o tym, że jeśli pracownik odejdzie z dnia na dzień bez złożenia wypowiedzenia umowy o pracę, a następnie zarejestruje się w urzędzie pracy, nie otrzyma zasiłku dla bezrobotnych, jako że nie mogą go otrzymać osoby, które utraciły pracę z własnej winy.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

WAŻNE!

Odejście z pracy z dnia na dzień czasem może być naprawdę uzasadnione, niekiedy wręcz konieczne, jednak mimo to powinno ono nastąpić z zachowaniem przewidzianych prawem wymogów. Porzucenie pracy bez formalnego rozwiązania umowy może doprowadzić do zwolnienia dyscyplinarnego z winy pracownika, co z kolei w przyszłości może spowodować problemy ze znalezieniem nowej pracy oraz brak zasiłku dla bezrobotnych, a także ewentualnie konieczność naprawienia pracodawcy wyrządzonej szkody.

Czy można odejść z pracy bez okresu wypowiedzenia?

Zasadniczo do „normalnych” sposobów rozwiązania umowy o pracę należy jej wygaśnięcie, np. wskutek upływu czasu, na który została zawarta, rozwiązanie za porozumieniem stron lub też z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Dopuszczalne jest rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia, ale należy ono do wyjątków, dlatego też może to mieć miejsce jedynie w określonych przypadkach. Do takich przypadków należą następujące sytuacje:

  • jeśli zostanie wydane orzeczenie lekarskie, w którym stwierdzono szkodliwy wpływ danej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca we wskazanym okresie nie przeniesie go do innej, odpowiedniej pracy,
  • jeśli pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków względem pracownika.

Mniej znane przypadki to:

  • gdy pracownik przywrócony do pracy podjął już zatrudnienie u innego pracodawcy, może w ciągu 7 dni rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia , a jedynie za 3-dniowym uprzedzeniem (uprzedzenie nie jest równoznaczne z wypowiedzeniem),
  • jeśli zakład pracy przeszedł na innego pracodawcę, pracownik ma prawo w ciągu 2 miesięcy rozwiązać umowę bez okresu wypowiedzenia, jedynie za 7-dniowym wyprzedzeniem.

Tak więc pracownik może odejść z pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, jednak musi zaistnieć jedna z powyżej opisanych okoliczności, inaczej takie wypowiedzenie będzie niezgodne z prawem.

Zobacz też: Praca bez umowy - konsekwencje dla pracownika i pracodawcy

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia – tryb i możliwości

Jak już wspomniałam, istnieje kilka przypadków, w których pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, z czego do częstszych należą: brak przeniesienia na inne stanowisko mimo orzeczenia lekarskiego oraz ciężkie naruszenie obowiązków wobec pracownika przez pracodawcę. W pierwszym przypadku, aby móc zwolnić się w tym trybie, należy w pierwszej kolejności dysponować odpowiednim skierowaniem lekarskim. Konieczne jest również odczekanie odpowiedniego okresu czasu określonego w orzeczeniu lekarskim. Dopiero po jego upływie pracownik może złożyć jednostronne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia. Kolejny przypadek to sytuacja, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków wobec pracownika. Jest to określenie dość ogólne, nieprecyzyjne, dlatego może obejmować wiele sytuacji. Należy przy tym również dopełnić pewnych formalności. Pracownik powinien w formie pisemnej złożyć oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia i, co najważniejsze, wskazać przyczynę. Przyczyna powinna zostać określona w sposób jasny, precyzyjny i w miarę konkretny. Nie wystarczy posłużenie się ustawową formułką „ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych”, gdyż to nie wyjaśnia, o co chodzi w danym przypadku i na czym polegało zawinienie danego pracodawcy. Bez wskazania, na czym owo naruszenie obowiązków przez pracodawcę polegało, będzie ono nieważne. Ustawodawca celowo nie wskazał konkretnego katalogu przypadków, gdyż mogą zajść różne przypadki, a trudno przewidzieć wszystkie. Mogą do nich należeć takie sytuacje, jak:

  • mobbing,
  • utrudnianie korzystania z prawa do urlopu,
  • bezprawne, niesprawiedliwe i niezasadne ocenianie pracownika,
  • brak opłacania składek ZUS,
  • bezzasadne odsunięcie pracownika od wykonywania pracy,
  • brak wypłaty wynagrodzenia.

Ten ostatni przypadek należy do najczęstszych, gdy pracownik zwalnia się rozwiązując umowę o pracę z winy pracodawcy. Nie ulega wątpliwości, że terminowe wypłacanie wynagrodzenia należy do najważniejszych, elementarnych obowiązków pracodawcy. Łamanie tego obowiązku uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę z jego winy. Jednakże również w takiej sytuacji należy dokonać analizy konkretnego, indywidualnego przypadku, gdyż nie każda taka sytuacja oznacza automatycznie, iż można rozwiązać umowę z winy pracodawcy. Powinno to być działanie uporczywe, uciążliwe. Można tu również zakwalifikować sytuacje, gdy pracodawca spóźnia się z wypłacaniem wynagrodzenia lub płaci je w ratach. Należy jednak pamiętać, że jednostkowe, kilkudniowe opóźnienie (lub nawet jeśli powtórzy się raz na jakiś czas) nie będzie uznane za wystarczające. Jeśli jednak przez jakiś okres czasu regularnie pracodawca się opóźnia z wypłatą wynagrodzenia, wówczas może to już stanowić wystarczający powód, jako duża uciążliwość i problem dla pracownika, który nie ma pewności co do tego, kiedy otrzyma wynagrodzenie. Pracownik ma miesiąc na złożenie takiego dokumentu, co jest liczone od chwili, kiedy dowiedział się o naruszeniu praw przez pracodawcę. Jeśli sytuacja dotycząca braku wypłaty lub opóźnienia wynagrodzenia powtarza się co miesiąc, termin ten aktualizuje się co miesiąc i co miesiąc powstaje na nowo prawo do rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy.

WAŻNE!

Aby rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy należy zachować pewne przewidziane prawem formalności. Jeśli przyczyną jest orzeczenie lekarskie, trzeba najpierw nim dysponować, potem odczekać przewidziany w nim termin. Jeśli przyczyną rozwiązania jest ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, należy opisać przyczynę.

Skutki rozwiązania umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia – postępowanie sądowe

Może się tak zdarzyć, że pracodawca nie zgadza się z rozwiązaniem umowy o pracę z jego winy. Przysługuje mu wówczas prawo do złożenia roszczenia o odszkodowanie do sądu pracy. Nie może on wówczas domagać się przywrócenia pracownika do pracy, ma prawo jedynie do odszkodowania. Wysokość odszkodowania jest ściśle określona i jest równa wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. Przy umowie na czas określony jest to okres, do kiedy umowa miała trwać, jednak nie więcej niż okres wypowiedzenia. Tak więc jeśli okres dalszego trwania umowy byłby krótszy niż okres wypowiedzenia, będzie to mniejsza kwota. Jeśli zaś okres wypowiedzenia jest krótszy niż pozostały czas do końca umowy, będzie to jedynie wynagrodzenie za okres wypowiedzenia. Pracodawca powinien jednocześnie wykazać, że rozwiązanie umowy nie nastąpiło z jego winy.

WAŻNE!

Jeśli pracodawca nie zgadza się z rozwiązaniem umowy z jego winy, ma prawo wystąpienia do sądu pracy, ale nie może domagać się przywrócenia do pracy, a jedynie odszkodowania w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia.

W określonych sytuacjach pracownik ma prawo do rozwiązania umowy z winy pracodawcy. Jest to wyjątek od rozwiązania umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, dlatego może to nastąpić tylko w określonych przypadkach, jak np. z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracodawcę, brak przeniesienia na inne stanowisko mimo orzeczenia lekarskiego, przejście zakładu na innego pracodawcę. Należy przy tym dopełnić określonych wymogów i formalności, chociażby takich, jak wskazanie przyczyny rozwiązania umowy o pracę, a przyczyna musi być konkretna i zarazem poważna. Pracodawcy, który nie zgadza się z zarzutami pracownika, przysługuje prawo żądania odszkodowania w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

 

Zwolnienie dyscyplinarne z powodu niestawiennictwa w pracy: Pani Anna, pracująca jako księgowa w małej firmie, przez kilka dni nie pojawiła się w pracy bez podania przyczyny. Pracodawca, nie mogąc skontaktować się z nią i nie otrzymując żadnych wyjaśnień, zdecydował się na zwolnienie dyscyplinarne. Pani Anna otrzymała pismo o rozwiązaniu umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia z powodu niestawiennictwa w pracy, co było uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

 

Rozwiązanie umowy z powodu mobbingu: Pan Marek, pracownik działu sprzedaży w korporacji, doświadczał mobbingu ze strony swojego bezpośredniego przełożonego. Po wielu nieudanych próbach rozwiązania sytuacji, zdecydował się na złożenie pisemnego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia, powołując się na ciężkie naruszenie obowiązków przez pracodawcę, jakim jest zapewnienie bezpiecznych i godnych warunków pracy.

 

Rozwiązanie umowy z powodu braku wypłaty wynagrodzenia: Pani Katarzyna, pracująca jako grafik w małej agencji reklamowej, nie otrzymała wynagrodzenia za ostatnie trzy miesiące pracy. Mimo wielokrotnych interwencji i rozmów z pracodawcą, sytuacja nie uległa poprawie. W konsekwencji zdecydowała się na rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia, powołując się na brak wypłacania wynagrodzenia, co stanowiło ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy.

Podsumowanie

 

Podsumowując, rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia jest środkiem ostatecznym i możliwym tylko w ściśle określonych przypadkach. Dotyczy to sytuacji, gdy pracodawca lub pracownik dopuści się poważnego naruszenia obowiązków. Przykłady takich sytuacji obejmują m.in. mobbing, brak wypłaty wynagrodzenia, czy niestawiennictwo w pracy. Ważne jest, aby w każdym przypadku dopełnić przewidzianych prawem formalności i być świadomym konsekwencji, jakie może nieść za sobą takie działanie.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz porady prawnej lub pomocy w przygotowaniu dokumentów związanych z rozwiązaniem umowy o pracę? Skorzystaj z naszych usług doradztwa prawnego online – szybko, profesjonalnie i w zgodzie z aktualnymi przepisami prawa. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.

Zgadzam się na przesyłanie informacji handlowych przez administratora na podany e-mail zgodnie z ustawą z 18.07.02 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t. j. Dz. U. 2017 poz. 1219, z późn. zm.).

  Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu

Joanna Korzeniewska

O autorze: Joanna Korzeniewska

Radca prawny, absolwentka prawa oraz europeistyki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zdobywała doświadczenie w wielu firmach, zajmując się m.in. prawem budowlanym, prawem zamówień publicznych, regułami kontraktowymi FIDIC i prawem cywilnym....

>> więcej informacji o autorze