Ulga na zabytki w Polskim Ładzie - odliczenie wydatków na prace konserwatorskie i remontowe od 2022 r.

• Autor: Marcin Sądej

Polski Ład zawiera wiele nowych rozwiązań dotyczących wszelkiego rodzaju ulg oraz preferencji podatkowych. Z obszernego katalogu warto wybrać i poddać analizie ulgę na zabytki, wydatki konserwatorskie oraz remontowe. Jest to swoista nowość w prawie podatkowym, dlatego też warto przyjrzeć się bliżej regulacjom na temat ulgi na zabytki w Polskim Ładzie.

Katalog wydatków uprawniających do ulgi w PIT

W naszym przypadku należy przede wszystkim zwrócić uwagę na nowo dodany art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis podaje, że podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku wydatki:

1. poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków;
2. poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się ewidencji zabytków;
3. na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek, o którym mowa w pkt 2.

Trzeba zatem wyraźnie podkreślić, że ulga polega na odliczeniu określonej kwoty od podstawy obliczenia podatku. Co istotne, wydatek musi dotyczyć zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków. Ulga ta nie dotyczy zatem wydatków remontowych i konserwatorskich każdej nieruchomości. Musi ona posiadać status zabytku.

Zgodnie z definicją ustawową na potrzeby podatku dochodowego zabytkiem nieruchomym są:

• dziełami architektury i budownictwa,
• dziełami budownictwa obronnego,
• obiektami techniki, a zwłaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakładami przemysłowymi.

Kolejny warunek skorzystania z preferencji jest taki, że podatnik musi być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego.

Natomiast przez prace konserwatorskie rozumiemy działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań.

Prace restauratorskie oznaczają zaś działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych zabytku, w tym, jeżeli istnieje taka potrzeba, uzupełnienie lub odtworzenie jego części, oraz dokumentowanie tych działań.

Sposób odliczenia wydatków na prace konserwatorskie i remontowe

Dalsza treść art. 26hb ustawy PIT wskazuje, że odliczenia, o których mowa w pkt 1 i 2, nie mogą przekroczyć 50% wydatków udokumentowanych:

1. dowodem wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej lub zaświadczeniem o wysokości wpłat w roku podatkowym wystawionym przez wspólnotę mieszkaniową lub spółdzielnię mieszkaniową;
2. fakturą wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, powiększonych o kwotę podatku od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast odliczenie, o którym mowa w pkt 3, nie może przekroczyć iloczynu kwoty 500 zł i liczby metrów kwadratowych powierzchni użytkowej zabytku nieruchomego, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie więcej jednak niż 500 000 zł na wszystkie wydatki poniesione z tego tytułu.

Odliczenia wydatków, o których mowa w pkt 1 i 2, dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono te wydatki. Zaś odliczenia wydatków, o których mowa w pkt 3, dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym po raz pierwszy na rzecz nabytego zabytku nieruchomego poniesiono wydatki.

Kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlega odliczeniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia. To powoduje, że nieodliczona w danym roku kwota (z uwagi na podstawę opodatkowania niższą niż kwota odliczenia) przechodzi na następne lata.

Ustawodawca zdecydował się również na uregulowanie sytuacji, gdy ww. wydatków dokonują małżonkowie, między którymi istnieje wspólność majątkowa. W takim przypadku wydatki uprawniające do ulgi mogą odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na imię obydwojga małżonków lub jednego z nich.

Dodatkowo przepisy wskazują, że odliczeniu nie podlegają wydatki w części, w jakiej:

1. zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;
2. zostały uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej;
3. wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zaleceniach konserwatorskich;
4. zostały sfinansowane, dofinansowane lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Podatnik, który po roku, w którym dokonał odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Jeżeli pokusimy się o podsumowanie najważniejszych informacji na temat ulgi na wydatki remontowe i konserwatorskie, to wskazać trzeba, że przysługuje ona właścicielom lub współwłaścicielom zabytków nieruchomych z tytułu poniesienia określonych wydatków na te zabytki i podlega na odliczeniu od podstawy opodatkowania określonej kwoty w zeznaniu rocznym.