Polski Ład a zasady obliczania składki zdrowotnej

• Autor: Marcin Sądej

Polski Ład nie tylko wykluczył możliwość dokonywania odliczenia od podatku opłaconej składki zdrowotnej, ale również zmienił zasady jej obliczania. Poniżej prezentujemy nowe reguły obliczania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców.

Składa zdrowotna uzależniona od dochodów przedsiębiorcy

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że w myśl nowych przepisów wysokość składki zdrowotnej będzie uzależniona od uzyskanego przez podatnika dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Wysokość składki będzie miała charakter progresywny, co oznacza, że będzie rosła wraz ze wzrostem dochodów podatnika.

Przypomnijmy, że w świetle przepisów obowiązujących do końca 2021 r. składka zdrowotna wynosi 9% od stałej kwoty ryczałtowej. Natomiast odliczeniu od podatku z działalności gospodarczej podlega 7,75% tej kwoty.

Dochód będący podstawą obliczenia składki zdrowotnej będzie ustalany narastająco jako różnica między przychodami a kosztami uzyskania przychodów osiągniętymi od początku roku po pomniejszeniu o sumę dochodów ustalonych za poprzednie miesiące. Dochód będzie dodatkowo pomniejszany o składki na ubezpieczenia społeczne, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Co istotne, podstawa wymiaru składki zdrowotnej za dany miesiąc nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia danego roku. To powoduje, że jeżeli przedsiębiorca nie osiągnie żadnego dochodu, nie oznaczać to będzie, że składka zdrowotna go nie dotyczy. W takim wypadku podstawą wymiaru składki będzie kwota minimalnego wynagrodzenia.

W  2022 r. kwota minimalnego wynagrodzenia i jednocześnie najniższa podstawa wymiaru składki to 3010 zł. Rokiem składkowym będzie okres od 1 lutego do 31 stycznia roku następującego. Po zakończeniu będzie następowało roczne rozliczenie składki zdrowotnej.

Składka zdrowotna – zasady ogólne oraz podatek liniowy

W przypadku przedsiębiorców, którzy jako formę opodatkowania wybrali zasady ogólne, wysokość składki będzie wynosi 9% dochodów. Natomiast w przypadku podatników, którzy jako formę rozliczenia wybrali podatek liniowy, składka zdrowotna wynosić będzie 4,9% dochodów.

Składka zdrowotna – ryczałt ewidencjonowany oraz karta podatkowa

W przypadku podatników, którzy będą opodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym, wysokość składki zdrowotnej uzależniona będzie od wielkości przychodów. Miesięczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie stanowić:

1. kwota odpowiadająca 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, osiągnięte od początku roku kalendarzowego, nie przekroczą kwoty 60 000 zł,
2. kwota ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ww. ustawy, osiągnięte od początku roku kalendarzowego, przekroczą kwotę 60 000 zł i nie przekroczą kwoty 300.000 zł,
3. kwota odpowiadająca 180% ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu ww. ustawy, osiągnięte od początku roku kalendarzowego, przekroczą kwotę 300 000 zł.

Jeżeli chodzi natomiast o tych podatników, którzy pozostaną na karcie podatkowej, to dla nich podstawą wymiaru składki będzie kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w dniu 1 stycznia danego roku.

Zmiana terminów opłacania składek

Warto także wskazać na zmiany w zakresie terminów opłacania składek społecznych oraz zdrowotnych. W obecnie obowiązującym stanie prawnym zapłata składek następuje:

• do 5-go dnia kolejnego miesiąca dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,
• do 10-go dnia kolejnego miesiąca dla osób fizycznych opłacających składki za siebie,
• do 15-go dnia kolejnego miesiąca dla pozostałych płatników składek.

Natomiast od 1 stycznia 2022 r. terminy opłacania składek będą prezentowały się w następujący sposób:

• do 5 dnia następnego miesiąca – dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,
• do 15 dnia następnego miesiąca – dla płatników składek posiadających osobowość prawną,
• do 20 dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek.

Nowelizacja regulacji dotyczących składek zdrowotnych jest najbardziej kontrowersyjnym zagadnieniem w ramach Polskiego Ładu. Przede wszystkim wszyscy podatnicy tracą możliwość odliczenia składek zdrowotnych od podatku. Po drugie, sama wysokość składek zdrowotnych ulegnie zwiększeniu, ponieważ składki będą obliczane od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.