Rejestracja firmy w mieszkaniu a tytuł prawny do lokalu

• Marcin Sądej

Spora grupa przedsiębiorców dokonuje rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej w mieszkaniu. W związku z tym warto przyjrzeć się bliżej przepisom, które regulują obowiązek wykazywania przed właściwym organem posiadania tytułu prawnego do lokalu, w którym rejestrowana jest firma.

Rejestracja firmy w CEIDG

W analizowanym przez nas przypadku należy przede wszystkim odnieść się do treści ustawy o CEIDG. Akt ten określa, jakie dane podlegają wpisowi do CEIDG w przypadku, gdy rejestracji dokonuje przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Należy wskazać, że wpisowi do CEIDG podlega:

1. imię i nazwisko przedsiębiorcy, numer PESEL, o ile taki posiada, oraz data urodzenia, o ile nie posiada numeru PESEL;
2. dodatkowe określenia, które przedsiębiorca włącza do firmy, o ile przedsiębiorca takich używa;
3. numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki posiada;
4. numer identyfikacji podatkowej (NIP) przedsiębiorcy, o ile taki posiada, oraz informacje o jego unieważnieniu lub uchyleniu;
5. informacja o obywatelstwie przedsiębiorcy;
6. adres do doręczeń oraz – jeżeli przedsiębiorca takie miejsce posiada – adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej; dane dotyczące adresu są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe;
7. inne niż wymienione w pkt 6 dane kontaktowe przedsiębiorcy, w szczególności adres poczty elektronicznej, adres strony internetowej, numer telefonu, o ile dane te zostały zgłoszone przez przedsiębiorcę we wniosku o wpis do CEIDG;
8. przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) na poziomie podklasy, w tym jeden przedmiot przeważającej działalności.

W kontekście rozpatrywanego przez nas problemu ważna jest treść art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy CEIDG, który wskazuje, że przedsiębiorca wykazuje w CEIDG adres do doręczeń oraz adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej – o ile takie miejsce posiada. To oznacza zatem, że przedsiębiorca nie musi posiadać stałego miejsca wykonywania działalności. W takim przypadku nie wskazuje takiego adresu.

Natomiast konieczne jest podanie adresu do doręczeń. Tutaj przedsiębiorca nie ma możliwości odstąpienia od podawania tego adresu. Naturalnie jest to podyktowane koniecznością doręczania na konkretny adres przedsiębiorcy pism przez urzędy państwowe.

Konieczność podawania tytułu prawnego do lokalu

Warto zwrócić uwagę, że oprócz złożenia formularza CEIDG-1 przedsiębiorca jest również zobligowany do złożenia określonych oświadczeń. W tym zakresie należy sięgnąć do treści art. 7 ustawy o CEIDG, gdzie czytamy, że wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG przedsiębiorca składa oświadczenia o:

1. podejmowaniu lub wykonywaniu określonej działalności gospodarczej nieobjętej żadnym z zakazów;
2. posiadaniu tytułu prawnego do nieruchomości, których adresy są wpisywane do CEIDG.

Warto dodać, że powyższe oświadczenia składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenia zawiera w nich klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”

Dodatkowo, na podstawie art. 17 ustawy CEIDG przedsiębiorca wpisany do CEIDG jest obowiązany posiadać tytuł prawny do nieruchomości, których adresy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 6, podlegają wpisowi.

W świetle powyższych przepisów należy wskazać, że przedsiębiorca rejestrujący firmę w CEIDG jest obowiązany posiadać tytuł prawny do lokalu, którego adres podaje. Dotyczy to zarówno adresu do doręczeń, jak i adresu miejsca wykonywania działalności (jeżeli taki adres został podany).

Warto przy tym podkreślić, że tytuł prawny do lokalu to nie tylko prawo własności. Takim tytułem prawnym będzie również umowa najmu czy umowa użyczenia.

Konsekwencje braku tytułu prawnego do lokalu

Musimy także zaznaczyć, że ustawa o CEIDG określa skutki braku tytułu prawnego do lokalu wskazanego w CEIDG. W tym zakresie musimy przywołać treść art. 32 opisanej ustawy. W przepisie tym czytamy, że w przypadku gdy minister właściwy do spraw gospodarki poweźmie informację o braku tytułu prawnego do nieruchomości wskazanej we wpisie do CEIDG, z urzędu lub na wniosek osoby przedstawiającej dowód posiadania tytułu prawnego do nieruchomości wskazanej we wpisie przedsiębiorcy, wzywa przedsiębiorcę do przedstawienia dowodu posiadania tytułu prawnego do nieruchomości lub dokonania odpowiedniej zmiany wpisu w tym zakresie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Jeżeli natomiast przedsiębiorca mimo wezwania nie przedstawi dowodu posiadania tytułu prawnego do nieruchomości wskazanej we wpisie lub nie dokona zmiany swojego wpisu w zakresie adresów, to minister właściwy do spraw gospodarki wykreśla, w drodze decyzji administracyjnej, przedsiębiorcę z CEIDG.

Jak zatem widać, konsekwencje braku tytułu prawnego do lokalu są bardzo dotkliwe dla przedsiębiorcy, ponieważ zostaje on w drodze decyzji administracyjnej wykreślony z CEIDG. Wcześniej przedsiębiorca jest wzywany do przedstawienia tytułu prawnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Przechodząc zatem do podsumowania naszych dzisiejszych rozważań, możemy stwierdzić, że podmiot dokonujący rejestracji firmy w CEIDG obowiązkowo musi posiadać tytuł prawny do lokali, których adresy są wykazywane w rejestrze. Brak takiego adresu wiąże się z określonymi konsekwencjami dla przedsiębiorcy, z których najdotkliwszym jest wykreślenie z CEIDG.