Mamy 12 503 opinii naszych Klientów

Darowizna na rzecz potrzebujących z Ukrainy a możliwość odliczenia od dochodu

Trwający na Ukrainie konflikt zbrojny wywołuje ciągle napływającą falę uchodźców. Polacy chcąc wspomóc potrzebujących, przekazując na ich potrzeby darowizny. W związku z tym warto przeanalizować, jak przedstawia się kwestia możliwości odliczenia od dochodu przekazanych na ten cel darowizn. Problematykę przeanalizujemy zarówno z perspektywy przedsiębiorców, jak i osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Darowizna na rzecz potrzebujących z Ukrainy a możliwość odliczenia od dochodu

Darowizna na rzecz potrzebujących z Ukrainy dokonana przez przedsiębiorcę

W kontekście darowizn przekazywanych przez przedsiębiorców w pierwszej kolejności warto wskazać na treść art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy PIT. Przepis ten podaje, że nie uważa się za koszt uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Jednakże na mocy wprowadzonego do ustawy PIT art. 52zf – kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy:

1) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,

2) jednostkom samorządu terytorialnego,

2a) wojewodom,

3) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,

4) podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego

– o ile koszty wytworzenia lub cena nabycia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.

Ponadto podatnik może odliczyć od dochodu lub przychodu darowizny lub prawa majątkowe zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 niniejszej ustawy lub art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym również w przypadku, gdy koszty wytworzenia lub cena nabycia tych rzeczy lub praw majątkowych zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

W kontekście powyższych przepisów należy zatem wskazać na kilka istotnych faktów. Po pierwsze, odliczenie dotyczy darowizn dokonanych w okresie od dnia wybuchu wojny do końca 2022 roku. Po drugie, podatnik może te same wydatki potraktować równocześnie jako koszt uzyskania przychodów oraz jako odliczenie od dochodu. Po trzecie – odliczeniu i ujęciu w kosztach nie podlegają darowizny przekazane bezpośrednio obywatelom Ukrainy. Z przepisu wynika jednoznacznie, że darowizny muszą zostać dokonane na cele związane z pomocą potrzebującym jednakże na rzecz określonych organizacji oraz organów państwowych lub samorządowych.

WAŻNE!

Przekazywane przez przedsiębiorców darowizny na rzecz określonych organizacji i organów zajmujących się pomocą uchodźcom z Ukrainy stanowią koszt uzyskania przychodu oraz podlegają odliczeniu od dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przekazywanie darowizn przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej

Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie żadnych szczególnych regulacji, jeżeli chodzi o darowizny przekazywane potrzebującym przez osoby fizyczne. W tym zakresie obowiązują przepisy dotychczasowe, które dają prawo do odliczenia od dochodu darowizn przekazanych na określone cele.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT – podatnik może odliczyć od dochodu darowizny przekazane na cele realizowane m.in. przez organizacje pożytku publicznego – w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu.

Warto podkreślić, że zgodnie z art. 26 ust. 5 pkt 1 ustawy PIT odliczeniu nie podlegają darowizny dokonane na rzecz osób fizycznych. Zatem analogicznie, jak w przypadku przedsiębiorców, odliczeniu od dochodu nie podlega darowizna przekazana bezpośrednio osobom fizycznym.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

WAŻNE!

Osoby nieprowadzące działalności gospodarczej mogą w zeznaniu rocznym odliczyć od dochodu darowizny przekazywane na rzecz organizacji zajmujących się pomocą uchodźcom z Ukrainy. Wysokość odliczenia nie może jednak przekroczyć 6% dochodu.

Otrzymanie darowizny przez osoby z Ukrainy

Końcowo należy zastanowić się, w jaki sposób otrzymana darowizna wpływa na sytuację prawnopodatkową osób obdarowanych. W tym zakresie należy wskazać na dwa istotne przepisy.

Po pierwsze, zgodnie z art. 52zg ustawy PIT – do przychodów nie zalicza się wartości darowizn oraz nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 52zf, otrzymanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przez podatników, o których mowa w art. 52zf ust. 1. W rezultacie organizacje oraz organy otrzymujące darowizny na rzecz pomocy potrzebującym z Ukrainy nie rozpoznają z tego tytułu przychodu.

Ponadto zgodnie z art. 52zh ustawy PIT – zwalnia się od podatku dochodowego pomoc humanitarną otrzymaną w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przez podatników będących obywatelami Ukrainy, którzy w tym okresie przybyli z terytorium Ukrainy, na skutek toczących się na tym terytorium działań wojennych, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W konsekwencji również i sami potrzebujący nie mają obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu otrzymanej pomocy.

Ponadto warto też dodać, że osoby z Ukrainy otrzymujące pomoc od właściwych organizacji oraz organów państwowych nie są w takim przypadku zobligowane do odprowadzenia podatku od spadków i darowizn.

Otrzymanie środków jako podopieczny fundacji czy też jako beneficjent zbiórki celowej nie jest kwalifikowane jako otrzymanie darowizny. Tak też np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 26 marca 2020 r., nr 0111-KDIB2-2.4015.3.2020.2.HS.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

WAŻNE!

Uchodźcy z Ukrainy otrzymujący pomoc humanitarną od organizacji oraz organów rządowych nie rozpoznają z tego tytułu ani przychodu podatkowego, ani też nie są traktowani jako osoby obdarowane.

Podsumowując, możemy zatem wskazać, że darowizny na rzecz potrzebujących z Ukrainy są neutralne dla samych beneficjentów. Jeżeli chodzi natomiast o darczyńców, to na zasadach przewidzianych w przepisach prawa możliwe jest odliczenie takiej darowizny od dochodu oraz ujęcie jej jako koszt podatkowy.

Przykłady

 

Darowizna od przedsiębiorcy produkującego żywność

Jan Kowalski, właściciel firmy produkującej żywność, postanowił wesprzeć potrzebujących z Ukrainy, przekazując znaczne ilości swoich produktów do lokalnej organizacji pożytku publicznego, która zajmuje się pomocą humanitarną. Dzięki art. 52zf ustawy PIT, Jan mógł zaliczyć wartość przekazanej żywności do kosztów uzyskania przychodów, co obniżyło jego podatek dochodowy. Jednocześnie, działanie to pomogło mu w realizacji społecznej odpowiedzialności biznesu, niosąc realne wsparcie dla osób w potrzebie.

 

Darowizna finansowa od osoby fizycznej

Maria Nowak, nauczycielka z Krakowa, poruszona sytuacją uchodźców z Ukrainy, zdecydowała się przekazać część swoich oszczędności na rzecz fundacji wspierającej ofiary konfliktu. Skorzystała z możliwości odliczenia tej darowizny od swojego rocznego dochodu na mocy art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT, co pozwoliło jej na wsparcie potrzebujących, nie obciążając przy tym znacznie własnych finansów. Dzięki temu Maria poczuła się częścią większej wspólnoty pomagającej innym.

 

Działania pomocowe firmy IT

Tech Solutions, firma z branży IT, zorganizowała wewnętrzną zbiórkę dla pracowników chcących wspomóc uchodźców z Ukrainy. Firma podwoiła kwotę zebraną przez pracowników, przekazując całość na rzecz organizacji humanitarnej. Koszty te mogły być ujęte jako koszty uzyskania przychodów, co umożliwiło firmie nie tylko zaangażowanie się w pomoc potrzebującym, ale także korzystne podatkowo rozliczenie akcji. W ten sposób Tech Solutions pokazała, jak w praktyce można łączyć pomoc humanitarną z korzyściami podatkowymi, zachęcając inne firmy do podobnych działań.

Podsumowanie

 

Darowizny na rzecz potrzebujących z Ukrainy oferują podatnikom, zarówno przedsiębiorcom, jak i osobom fizycznym, możliwość odliczenia takich darowizn od dochodu, co stanowi nie tylko wsparcie dla beneficjentów, ale także korzyść podatkową dla darczyńców. Ustawodawca przewidział różne formy odliczeń, które umożliwiają zbalansowanie wsparcia humanitarnego z korzyściami finansowymi, podkreślając jednocześnie, że pomoc na rzecz osób z Ukrainy może być neutralna podatkowo dla obdarowanych, co zachęca do jeszcze szerszego zaangażowania w działania pomocowe.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz porady w zakresie odliczeń podatkowych od darowizn na rzecz Ukrainy lub pomocy w przygotowaniu odpowiednich dokumentów? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz profesjonalnego sporządzania pism, aby maksymalnie wykorzystać przysługujące Ci możliwości odliczeń i wspierać potrzebujących z pełną świadomością korzyści podatkowych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.

Zgadzam się na przesyłanie informacji handlowych przez administratora na podany e-mail zgodnie z ustawą z 18.07.02 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t. j. Dz. U. 2017 poz. 1219, z późn. zm.).

  Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu

Marcin Sądej

O autorze: Marcin Sądej

Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...

>> więcej informacji o autorze