Aktualnie obowiązujące przepisy nie wymagają od przedsiębiorcy wskazywania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może posługiwać się wyłącznie adresem do doręczeń. Pojawia się jednak pytanie, co w sytuacji, gdy taki przedsiębiorca chciałby zarejestrować się na potrzeby podatku VAT. Jaki adres należy podać w zgłoszeniu VAT-R?
Osoba fizyczna chcąca rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej musi dokonać zgłoszenia tego faktu do CEIDG. W rejestrze tym ujmowane są istotne dane przedsiębiorcy pozwalające na jego identyfikację. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 6 ustawy o CEIDG – zgłoszenie obejmuje adres do doręczeń oraz – jeżeli przedsiębiorca takie miejsce posiada – adres stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej; dane dotyczące adresu są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe.
W konsekwencji podatnik nie musi obecnie wskazywać miejsca stałego prowadzenia działalności gospodarczej. Z uwagi na postępującą globalizację oraz cyfryzację możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej z różnych miejsc.
WAŻNE!
Obecnie obowiązujące przepisy wymagają obowiązkowego wskazania adresu do doręczeń. Nie jest natomiast konieczne podawanie w CEIDG adresu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Jeżeli chodzi o obowiązek rejestracyjny w zakresie podatku VAT, to zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy VAT – podatnicy są obowiązani przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Podatnicy zwolnieni od podatku z uwagi na korzystanie ze zwolnień przedmiotowych lub podmiotowych również mogą złożyć takie zgłoszenie.
Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, albo jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
W części B.2. zgłoszenia VAT-R należy wskazać adres siedziby lub adres zamieszkania podatnika. W rezultacie pojawia się pytanie, jaki adres powinna wpisać osoba, która w CEIDG nie podała stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Sama ustawa VAT nie zawiera definicji siedziby. W tym zakresie konieczne jest sięgnięcie do treści Rozporządzenia wykonawczego UE 282/2011, gdzie w art. 10 czytamy, że „miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika” jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa.
W celu ustalenia tego miejsca uwzględnia się miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa, i miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa. W przypadku gdy te kryteria nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem.
Sam adres pocztowy nie może być uznany za miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika.
Zgodnie natomiast z art. 11 rozporządzenia 282/2011 „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia – które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Na użytek stosowania następujących artykułów „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług.
Fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z przedstawionych regulacji wynika, że adres do doręczeń nie jest jednoznaczny z adresem siedziby czy też adresem miejsca zamieszkania. W zgłoszeniu VAT-R podatnik powinien podać adres zamieszkania, czyli adres, pod którym podejmowane są czynności i decyzje dotyczące zarządzania i funkcjonowania przedsiębiorstwa. Potwierdza to również treść wyroku WSA w Warszawie z dnia 04.11.2015 r., III SA/Wa 239/15, gdzie czytamy, że siedzibą osoby fizycznej jest jej miejsce zamieszkania. Przez siedzibę dzielności gospodarczej osoby fizycznej należy rozumieć miejsce, w którym zapadają najważniejsze decyzje z zakresu ogólnego zarządu tą działalnością.
Jeśli działalność osoby fizycznej prowadzona jest w innym miejscu niż miejsce jej zamieszkania, za siedzibę działalności gospodarczej należy uznawać miejsce zamieszkania tej osoby, gdyż to w tym miejscu podejmowane są najważniejsze decyzje osoby fizycznej w zakresie kierowania tą działalnością.
Przykład 1.
Osoba fizyczna założyła JDG i w zgłoszeniu CEIDG wskazała jedynie adres do doręczeń, który jednocześnie pokrywa się z jej adresem zamieszkania. W przypadku rejestracji na potrzeby VAT w zgłoszeniu VAT-R należy wskazać adres zamieszkania.
Przykład 2.
Osoba fizyczna założyła JDG i w zgłoszeniu CEIDG wskazała jedynie adres do doręczeń. Jej adres faktycznego zamieszkania znajduje się w innym miejscu. Na potrzeby podatku VAT w zgłoszeniu VAT-R należy podać adres faktycznego zamieszkania a nie adres do doręczeń.
WAŻNE!
Ustawa VAT przez siedzibę osoby fizycznej rozumie jej adres zamieszkania, czyli miejsce, gdzie podejmowane są najważniejsze decyzje osoby fizycznej w zakresie kierowania tą działalnością.
Warto zatem zapamiętać, że ustawa VAT w odmienny sposób określa siedzibę działalności osoby fizycznej. Nie jest to ani adres do doręczeń, ani też miejsce stałego wykonywania działalności, lecz adres zamieszkania osoby fizycznej.
Chcesz zarejestrować działalność gospodarczą ale bez stałego miejsca jej prowadzenia i nie wiesz czy przepisy na to pozwalają i jakie konsekwencje w zakresie podatku VAT wiążą się z brakiem stałej siedziby firmy? Na te i inne pytania odpowie nasz prawnik. Opisz problem wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze