Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Czy któreś ze sformułowań: „odpowiesz za ból, jaki mi sprawiłeś” i „już więcej nikogo nie skrzywdzisz” wypełniają znamiona groźby karalnej, bezprawnej lub wykroczenia (lub czegokolwiek innego, co podlega karze?)? W treści wiadomości występuje również następujące sformułowanie, o którego przeanalizowanie względem podanych przeze mnie wątpliwości proszę: „kara powinna spotkać osobę, która dalej wykonuje swój zawód po tym wszystkim”.
Zgodnie z art. 190 Kodeksu karnego:
„§ 1. Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego”.
Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego, „wyrażenie »jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona« należy interpretować w ten sposób, iż pokrzywdzony winien traktować groźbę poważnie i uznawać jej spełnienie za rzeczywiście możliwe”.
Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 26.01.1973 r., sygn. akt III KR 284/72: „wzbudzenie obawy w zagrożonym należy oceniać subiektywnie, nie zaś z punktu widzenia obiektywnego niebezpieczeństwa realizacji groźby”. Jeśli zatem ktoś grozi innej osobie zastrzeleniem i kieruje w jej stronę pistolet, to – choć w rzeczywistości jest on nienabity – pokrzywdzony może obawiać się realizacji groźby.
„W przypadku, gdy sprawca nie wie o okolicznościach, które powodują, że groźba nie robi na pokrzywdzonym wrażenia (a zatem nie wzbudza w nim obawy), to – zdaniem Makarewicza – sprawca będzie odpowiadać za usiłowanie nieudolne ze względu na środek” (Makarewicz, Kodeks, s. 349). De lege lata można mieć wątpliwości co do takiego rozwiązania, ponieważ w grę wchodzi nie tyle środek, ile sposób (a ten nie jest objęty zakresem przepisu art. 13 § 2).
Jak podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z 6.04.2017 r., sygn. akt V KK 372/16: „Uzasadniona obawa, w konstrukcji przepisu art. 190 § 1 k.k., jest tym elementem, który pozwala ująć i zweryfikować, czy subiektywna odczucie obawy pokrzywdzonego co do spełnienia groźby miało obiektywne (uzasadnione) podstawy. Nie wystarczy zatem to, że pokrzywdzony oświadczy, iż obawiał się spełnienia groźby; konieczne jest bowiem dokonanie oceny, czy jego przekonanie miało obiektywne podstawy w ustalonych okolicznościach. Obiektywizacja podstawy wymaga zaś oceny w oparciu zarówno o osobowość pokrzywdzonego, jak i okoliczności, które pozwalają stwierdzić, że każdy przeciętny człowiek o podobnej osobowości, cechach psychiki, intelektu co pokrzywdzony, w ustalonych okolicznościach, uwzględniając także wcześniejsze ewentualne relacje pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym, towarzyszące wypowiedziom zachowania, uznałby groźbę za rzeczywistą i wzbudzającą obawę jej spełnienia”. Zdaniem SN wyrażonym w wyroku z 21.05.2020 r., sygn. akt V KK 85/20, „Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby a powstaniem obawy jej spełnienia musiała zaistnieć koincydencja czasowa”. Por. też wyrok SA we Wrocławiu z 26.09.2019 r., II AKa 263/19, LEX nr 3028937 ” (M. Mozgawa [w:] M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany).
Zatem wskazane przez Pana zwroty mogą stanowić groźbę karalną, jeśli wzbudziły u Pana uzasadnioną obawę, że będzie spełniona.
W celu wszczęcia postępowania należy złożyć formalny wniosek o ściganie sprawcy.
Groźba w związku z konfliktem osobistym
Maria po zakończonym związku otrzymała od byłego partnera SMS-a: „Zapłacisz za wszystko, co mi zrobiłaś. Jeszcze cię dopadnę”. Chociaż wiadomość nie zawierała precyzyjnych informacji o tym, jak miałaby wyglądać „kara”, Maria zaczęła obawiać się o swoje bezpieczeństwo. Zgłosiła sprawę na policję, a śledztwo wykazało, że wiadomość mogła wzbudzić uzasadnioną obawę o spełnienie groźby, co spełniało kryteria groźby karalnej.
Groźba związana z życiem zawodowym
Tomek, właściciel małej firmy, otrzymał SMS od niezadowolonego klienta: „Już nigdy więcej nikogo nie oszukasz, stracisz swój biznes, zobaczysz”. Wiadomość wprawiła Tomka w niepokój, bo nie wiedział, czy klient zamierza działać na szkodę jego firmy, czy była to jedynie emocjonalna reakcja. Sąd po analizie uznał, że takie słowa mogą być uznane za groźbę, jeśli wywołały u adresata realną obawę o przyszłość firmy.
Groźba w kontekście relacji zawodowych
Monika, nauczycielka, po konflikcie z rodzicami jednego z uczniów, otrzymała SMS-a: „Taka osoba jak ty nie powinna mieć więcej do czynienia z dziećmi. Ktoś musi coś z tym zrobić”. Monika, czując, że jej praca zawodowa jest zagrożona, zgłosiła sprawę. Po analizie sądowej uznano, że wiadomość mogła wywołać uzasadnioną obawę spełnienia groźby, co spełniało kryteria czynu karalnego.
SMS-y mogą stanowić groźby karalne, jeśli ich treść wywołuje u odbiorcy uzasadnioną obawę o spełnienie zapowiedzianych działań. Ważne jest subiektywne odczucie zagrożonego, który musi wierzyć, że groźba może zostać zrealizowana. W takim przypadku groźby te mogą podlegać odpowiedzialności karnej zgodnie z art. 190 Kodeksu karnego.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, dostosowanych do Twojej sytuacji prawnej, szybko i wygodnie bez wychodzenia z domu. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie prawne na najwyższym poziomie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
2. Wyrok Sądu Najwyższego w wyroku z 26.01.1973 r., sygn. akt III KR 284/72
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2017 r., sygn. akt V KK 372/16
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2020 r., sygn. akt V KK 85/20
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Kamil Kiecana
