Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Wzdłuż mojej działki, przy granicy poprowadzona jest linia elektryczna o długości 120 m – są to 4 bardzo stare słupy niskiego napięcia. Kiedy zakupiłem tę działkę w 1997 r., słupy już stały, nie mam wiedzy, czy poprzedni właściciel się na nie zgadzał, ale raczej nie, bo po prostu w latach 60-tych słupy stawiali bez zgody i wiedzy mieszkańców. Przedsiębiorstwo energetyczne zaczęło w okolicy wymieniać te stare słupy na nowe. Ostatnio energetyka przyjechała do mnie, niestety pod moją nieobecność. Nagadali mojej mamie seniorce głupot, że jak słupa nie przebudują, to będzie pożar w domu. Wjechali koparką, zaczęli kopać, niszcząc ogród i drzewka owocowe. Nadjechałem na to wszystko i nakazałem opuścić posesję oraz poinformowałem, że bez pisma itd. nikogo nie wpuszczę na działkę. W opisanej sytuacji pytanie jest takie, co zrobić, żeby zabrali stare słupy, a nowe postawili poza moją posesją. Wystarczy, że je przesuną o 1 m i nie będą się znajdować poza moją działką, w pasie drogowym, tak jak to ma miejsce przy dalszej części linii. Nie chcę żadnej służebności, chciałbym po prostu, żeby wynieśli się z nimi z mojej działki. Co mogę zrobić, żeby tak tę sprawę załatwić? Jakie są szanse?
Nie będę wprowadzać Pana szczegółowo we wszystkie kwestie związane z posadowieniem na działce słupa elektrycznego, ale istotnie jest to problem wielu osób. Przejdę od razu do szczegółów i próby wyjaśnienia zagadnienia w kontekście opisanej sprawy, a mogą wystąpić tu dwa problemy.
Co do zasady, zgodnie z art. 222 Kodeksu cywilnego (K.c.) – przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Właśnie tę podstawę prawną wskazuje się w sytuacji, gdy na terenie danej nieruchomości znajdują się urządzenia, które zostały tam umiejscowione przez inny niż właściciel podmiot. Roszczenie to przysługuje, a więc powstaje i może być dochodzone, przeciwko każdej osobie, która po prostu narusza własność w określony sposób (art. 222 § 2 K.c.), a treść żądania o przywrócenie stanu zgodnego z prawem wskazuje, że naruszenie to jest stanem niezgodnym z prawem. Roszczenie negatoryjne (bo tak się nazywa) przysługuje z uwagi na sam fakt oddziaływania, bez wnikania w przyczynę tej ingerencji ze strony innego podmiotu, a więc bez dalszego wyjaśniania wiedzy, woli, postawy, działania lub zaniechania czy winy innego podmiotu. Niezgodność z prawem powstanie, jeśli właściciel, który do tej pory tolerował istnienie urządzenia, żąda jego usunięcia, a właściciel urządzenia nie czyni tego. Tutaj sądy wielokrotnie wypowiadały się na ten temat. Dla przykładu w wyroku z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 1367/11 Sąd Apelacyjny w Warszawie nakazał usunięcie legalnie wybudowanej linii energetycznej, wskazując na brak tytułu do korzystania z nieruchomości i podkreślił, iż przedsiębiorca mógł przeciwdziałać takiemu usunięciu poprzez złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu. Tutaj mieliśmy wprawdzie do czynienia z kolejnym właściciel nieruchomości niż ten, który wyraził zgodę, jednak właściciel także może wycofać zgodę, chociaż niewątpliwie sąd może to wycofanie oceniać pod względem zgodności z zasadami współżycia społecznego.
Rozstrzygnięcie problemu zależy od tego, czy właściciel urządzeń posiada zgodę na wejście na grunt danej osoby i posadowienie na niej urządzeń. Zgoda może być zgodą poprzedniego właściciela. W przypadku, gdy zgoda była, wejście i posadowienie na teren gruntu urządzenia przestaje być bezprawne. To powoduje, że nie możemy mówić o naruszeniu własności czy też posiadania. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 28.06.2005 r.: „jeśli właściciel albo jego poprzednik prawny zgodził się na zainstalowanie na jego nieruchomości urządzeń do przesyłania mediów, nie może żądać ich usunięcia. Jest to z jego strony zobowiązanie trwałe. Sąd wyjaśnił, że w takim wypadku właściciele nieruchomości podlegają ograniczeniom w wykonywaniu swego prawa własności. Nie oznacza to jednak, że właściciele nie mogą zażądać od przedsiębiorstwa wynagrodzenia za korzystanie z ich własności” (sygn. akt I CK 14/05). W tej sytuacji raczej na pewno nic Pan nie osiągnie w drodze procesowej.
W przypadku gdy zgody nie było, też nie jest oczywistym, że sąd przychyli się do żądania usunięcia urządzenia (cały czas mam tu na myśli słup niskiego napięcia). Co do zasady, w taki sposób sąd powinien orzec – nakazać usunięcie słupa. Jednak z uwagi na istotność społeczną linii energetycznej może się pojawić orzeczenie uwzględniające tzw. zasady współżycia społecznego. Otóż w przypadku zgłoszenia roszczenia o usunięcie urządzenia przesyłowego do sądu przedsiębiorstwo może wysunąć żądanie ustanowienia służebności z uwagi na upływ czasu oraz ze względu na interes społeczny. Uważa się, że to żądanie ustanowienia służebności będzie miało pierwszeństwo właśnie z uwagi na zaspokojenie interesu społecznego. Zatem, o ile w przypadku braku zgody na posadowienie urządzenia możliwe jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego i żądanie usunięcia takiego urządzenia, to możliwe jest także, że sąd takiego żądania nie uzna. Zależy to od okoliczności sprawy.
Według mnie jednak w przypadku przez Pana opisanym, skoro i tak dokonywana jest modernizacja linii, można spróbować negocjować zmianę umiejscowienia słupa. W pierwszej kolejności należy zatem zwrócić się do przedsiębiorstwa z pisemnym żądaniem przesunięcia słupa, ponieważ nie może Pan korzystać należycie ze swojej nieruchomości i w związku z tym nie wyraża Pan zgody na dalsze posadowienie słupa na Pana nieruchomości. Jednocześnie można w piśmie zażądać udokumentowania zgody na zajęcie Pańskiej nieruchomości w ogóle. Dopiero po nieudanych negocjacjach, kiedy będzie Pan już znał więcej szczegółów i argumentację ze strony przedsiębiorstwa, może Pan wystąpić z roszczeniem do sądu.
Historia Marka z Mazur
Marek kupił działkę na Mazurach w 2002 roku, z zamiarem wybudowania na niej domu wakacyjnego. Przy granicy jego działki stały trzy stare słupy energetyczne, które mocno rzucały się w oczy i psuły widok na jezioro. Gdy w 2020 roku lokalne przedsiębiorstwo energetyczne rozpoczęło modernizację linii, Marek zażądał przesunięcia nowych słupów poza granicę swojej działki. Po licznych pismach i interwencjach udało mu się doprowadzić do przesunięcia słupów na pas drogowy, co znacznie poprawiło estetykę jego posesji i zwiększyło jej wartość rynkową.
Problemy Agnieszki z Podkarpacia
Agnieszka odziedziczyła po dziadkach niewielką działkę budowlaną na Podkarpaciu. Na środku jej działki stały dwa stare słupy energetyczne, które były tam postawione jeszcze w latach 60-tych. W 2021 roku, gdy rozpoczęła budowę domu, firma energetyczna przystąpiła do wymiany tych słupów na nowe. Agnieszka, świadoma swoich praw, zażądała przesunięcia linii poza jej działkę. Po kilku miesiącach negocjacji i groźbie wejścia na drogę sądową, przedsiębiorstwo energetyczne zgodziło się na przesunięcie słupów, co umożliwiło Agnieszce swobodne korzystanie z całej powierzchni jej nieruchomości.
Konflikt Jana z Wielkopolski
Jan od lat uprawiał sad w Wielkopolsce. W jego ogrodzie znajdowały się stare słupy energetyczne, które znacznie utrudniały pracę i pielęgnację drzew. Kiedy przedsiębiorstwo energetyczne planowało modernizację linii w 2019 roku, Jan stanowczo zażądał przesunięcia słupów poza granice swojej działki. Firma energetyczna początkowo odmawiała, powołując się na konieczność utrzymania ciągłości dostaw prądu. Jednak Jan nie ustępował, powołując się na przepisy Kodeksu cywilnego. Po kilku miesiącach intensywnych negocjacji oraz wsparciu prawnika, Janowi udało się wywalczyć przesunięcie linii na pobliską drogę, co pozwoliło mu na swobodne zarządzanie swoim sadem.
Właściciele nieruchomości mają prawo żądać przesunięcia linii energetycznych poza granice swoich działek, zwłaszcza podczas modernizacji infrastruktury. Kluczowe jest dokładne zrozumienie swoich praw i skuteczne negocjacje z przedsiębiorstwem energetycznym, które mogą prowadzić do pozytywnych rozwiązań bez konieczności wchodzenia na drogę sądową. Właściwe działania mogą znacząco poprawić funkcjonalność i estetykę posesji, co pokazują opisane przykłady z życia wzięte.
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie przesunięcia linii energetycznej? Skontaktuj się z nami, oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie niezbędnych pism, aby skutecznie chronić Twoje prawa jako właściciela nieruchomości. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego , pracy oraz rodzinnego , a także z zakresu procedury cywilnej i...
>> więcej informacji o autorze
