W obecnym miejscu zatrudnienia mam 3-miesięczny okres wypowiedzenia. Otrzymałem propozycję zmiany pracy, a nowy pracodawca jest skłonny poczekać na mnie przez ten okres. Ponadto proponuje mi już teraz podpisanie umowy w formie zabezpieczenia. Czy mogę teraz podpisać umowę, która miałaby obowiązywać dopiero za 3 miesiące? Jeżeli tak, to w jaki sposób powinna być zawarta, abym nie został na lodzie po złożeniu wypowiedzenia u obecnego pracodawcy? Dodatkowo nowy pracodawca w celu zabezpieczenia proponuje mi roczny okres wypowiedzenia, abym się nie obawiał, że to zatrudnienie jest na chwilę. Czy godząc się na to, w jakiś sposób się nie ograniczam? Czy dobrym pomysłem byłoby zaproponowanie zapisu o odprawie w wysokości rocznego wynagrodzenia? Tylko czy może być taki zapis w umowie, skoro w myśl Kodeksu pracy odprawa nie może być wyższa niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia. W jaki najlepszy sposób mogę się zabezpieczyć u nowego pracodawcy, jeżeli zdecydowałbym się na zmianę pracy?
Zgodnie z art. 32 § 1 i 2 Kodeksu pracy (K.p.) – każda ze stron może rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem, a rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia. Długość okresu wypowiedzenia w przypadku różnych rodzajów umów uregulowana jest ustawowo w przepisach Kodeksu pracy. Jak wynika z art. 36 § 1 K.p. – okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi kolejno: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy oraz 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Do okresu zatrudnienia, o którym mowa powyżej, wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w Kodeksie pracy, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy; ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę (art. 36 § 6 K.p.).
Jak wskazuje art. 18 § 1 K.p. – postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 października 2003 r. (sygn. akt: I PK 416/02) wskazał, że „zastrzeżenie dla obu stron w umowie o pracę okresu wypowiedzenia dłuższego, niż przewidziany w Kodeksie pracy, nie jest uznane za niekorzystne dla pracownika, jeżeli w jego efekcie uzyskał dłuższy okres wypowiedzenia przez pracodawcę, a sytuacja na rynku pracy w konkretnych okolicznościach, przy uwzględnieniu miejsca wykonywania pracy oraz zapotrzebowania na pracę określonego rodzaju, mogła czynić nierealną możliwość wypowiedzenia przez pracownika”.
Na gruncie aktualnego orzecznictwa modyfikacje okresów wypowiedzenia są zatem dopuszczalne pod warunkiem, że zmiany te będą korzystne dla pracownika.
Odpowiadając na Pana pytania: jak najbardziej może Pan już teraz zawrzeć nową umowę o pracę z datą aktualną, ale ze wskazaniem, że terminem jej rozpoczęcia będzie określony jako konkretny dzień w przyszłości (tu ustalona data za 3 miesiące). Umowę taką zawiera się jak każdą inną umowę o pracę. Zgodnie bowiem z art. 26 K.p. – stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono – w dniu zawarcia umowy. Zawarcie umowy o pracę i rozpoczęcie pracy mogą przypadać w dwóch różnych, niezależnych od siebie terminach.
Proszę mieć na względzie, że nawet jeśli podpisze Pan nową umowę o pracę teraz, z datą rozpoczęcia pracy za 3 miesiące i złoży Pan wypowiedzenie w obecnej pracy, to przyszły pracodawca nadal może wypowiedzieć Panu umowę o pracę (nową), nawet mimo braku rozpoczęcia pracy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt: II PK 56/07) wskazał, że przepis art. 26 K.p. nie uzależnia powstania stosunku pracy od jej faktycznego rozpoczęcia przez pracownika, a „możliwość wypowiedzenia umowy o pracę nie jest uzależniona od nawiązania się między stronami stosunku pracy (rozpoczęcia się okresu zatrudnienia). Okresem wypowiedzenia dokonanego przed nawiązaniem się stosunku pracy jest okres przewidziany w art. 36 § 1 pkt 1 K.p., [2 tygodnie] chyba że pracownik wcześniej pozostawał z tym samym pracodawcą w stosunku pracy lub strony w umowie o pracę przedłużyły ustawowy okres wypowiedzenia tej umowy”.
Jeśli chodzi o okres wypowiedzenia, to tak jak już wyżej wspomniano – dłuższy okres wypowiedzenia powinien dotyczyć nie tylko Pana, ale także pracodawcy. Niemniej jednak roczny okres wypowiedzenia jest bardzo długi w stosunku do terminów ustawowych. W mojej ocenie mogłoby to zostać uznane za niekorzystne dla Pana jako pracownika, bowiem bardzo trudno byłoby Panu z tak długim okresem wypowiedzenia zmienić pracę w przyszłości. Proszę wziąć pod uwagę, że roczny okres wypowiedzenia oznacza, że gdy złoży Pan wypowiedzenie umowy o pracę, będzie Pan musiał pracować jeszcze przez rok, aż umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu. Co prawda, strony mogą porozumieć się co do skrócenia okresu wypowiedzenia już po złożeniu wypowiedzenia, na podstawie cytowanego wcześniej art. 36 § 6 K.p., ale pracodawca w przyszłości może nie wyrazić na to zgody – nie jest Pan w stanie tego przewidzieć. Uważam, że powinien Pan przemyśleć tak długi okres wypowiedzenia, zanim zdecyduje się Pan na zawarcie nowej umowy o pracę.
Jeśli chodzi o odprawę pieniężną, to jest ona przyznawana ustawowo w przypadku zwolnień grupowych z przyczyn niedotyczących pracowników i tylko wtedy, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Wysokość odprawy pieniężnej w razie zwolnienia określona jest przepisami ustawy i wynosi 1-, 2- lub 3- miesięczne wynagrodzenie, w zależności od długości zatrudnienia. Wprowadzenie zapisów o odprawie w wysokości rocznych zarobków w przypadku wypowiedzenia powoduje, że takie świadczenie nie byłoby odprawą pieniężną w rozumieniu ustawy o zwolnieniach grupowych. Niemniej jednak, na zasadzie swobody umów, mógłby Pan zastrzec sobie prawo do takiej odprawy w samej umowie o pracę. Będzie to po prostu odprawa umowna, a nie ustawowa. Niekiedy prawo do odprawy pieniężnej przysługuje na podstawie wewnętrznych regulaminów pracy. Tego typu odprawy należne są pracownikowi przy spełnieniu określonych przez pracodawcę i pracownika warunków, najczęściej w przypadku zwolnienia pracownika bez jego winy.
Jan, menedżer projektu, ma 3-miesięczny okres wypowiedzenia u obecnego pracodawcy. Otrzymał atrakcyjną ofertę pracy w nowej firmie, gdzie zaproponowano mu podpisanie umowy już teraz, z terminem rozpoczęcia pracy za trzy miesiące. Nowy pracodawca zgodził się na to rozwiązanie, ale Jan postanowił zawrzeć umowę z klauzulą o rocznym okresie wypowiedzenia. Zdecydował się również na dodatkowy zapis, gwarantujący odprawę w przypadku wypowiedzenia przez nowego pracodawcę.
Anna pracowała jako specjalistka HR i miała miesięczny okres wypowiedzenia. Podpisała umowę z nową firmą, ustalając datę rozpoczęcia pracy za cztery tygodnie. Obawiając się, że obecny pracodawca nie będzie chciał skrócić okresu wypowiedzenia, Anna zadbała o umieszczenie w umowie klauzuli ochronnej, która umożliwiała jej rozwiązanie umowy z nowym pracodawcą tylko za porozumieniem stron w pierwszych 3 miesiącach.
Michał, kierownik produkcji, zgodził się na nową propozycję pracy, gdzie zaproponowano mu podpisanie umowy na rok, ale z rocznym okresem wypowiedzenia. Michał przemyślał propozycję i poprosił o wpisanie do umowy zapisu, że w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, otrzyma odprawę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Taki zapis dał mu poczucie bezpieczeństwa na wypadek nagłej decyzji nowego pracodawcy o zakończeniu współpracy.
Podpisanie umowy o pracę z datą rozpoczęcia po okresie wypowiedzenia u obecnego pracodawcy jest możliwe, jednak wymaga odpowiednich zapisów, aby zapewnić bezpieczeństwo obu stron. Pracownik powinien zwrócić uwagę na okres wypowiedzenia w nowej umowie, aby nie ograniczał on elastyczności zawodowej w przyszłości. Warto także rozważyć wprowadzenie klauzuli o odprawie umownej, która będzie chronić pracownika w przypadku nagłego zakończenia współpracy przez nowego pracodawcę.
Oferuję kompleksowe porady prawne online oraz profesjonalne przygotowanie pism dostosowanych do Twojej sytuacji, abyś mógł pewnie i skutecznie rozwiązać swoje problemy prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt: II PK 56/07
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Zuzanna Lewandowska
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Ukończyła aplikację adwokacką przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w renomowanych kancelariach prawnych...
>> więcej informacji o autorze