Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Mój były mąż przed zawarciem małżeństwa sprzedał swoje mieszkanie i część tej kwoty zainwestował w wykończenie domu, na który mamy wspólny kredyt zawarty przed zawarciem małżeństwa. Przed małżeństwem i po rozwodzie płaciliśmy i płacimy raty po połowie. Kredyt był wzięty na całość domu plus wykończenie, dodatkową kwotę 70 tys. zł (sprawdziłam faktury) na wykończenie płacił były mąż. Po rozwodzie w domu mieszkam z dziećmi, były mąż wynajmuje mieszkanie, dzieci spędzają z nim 40% czasu. Czy były mąż ma prawo ubiegać się o zwrot tej kwoty po sprzedaży domu lub ode mnie – w razie przepisania umowy? Jak stanowią przepisy? Czy w razie, gdybyśmy sprzedali dom, mogę ubiegać się o zwiększenie alimentów w razie wynajmu mieszkania, tak, by pół lub inna część kwoty wynajmu wchodziła w zakres alimentów?
Niestety, jeżeli wkład z majątku osobistego męża zasilił Państwa majątek wspólny, to mąż może ubiegać się przy podziale majątku o rozliczenie tego nakładu.
Zgodnie z treścią art. 33 ust. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej. Zgodnie natomiast z ust. 10 powyższej regulacji do majątku osobistego każdego z małżonków należą: przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyrok SN z 12.5.2000 r., sygn. akt V CKN 50/00) „przewidziana w art. 33 pkt 10 krio tzw. surogacja polega na zastąpieniu jednego składnika majątku odrębnego innym składnikiem. Przesłankami tak rozumianej surogacji są – jak się przyjmuje – dwa wymagania: po pierwsze, aby jedno i to samo zdarzenie spowodowało wyjście określonego przedmiotu z majątku odrębnego i nabycie innego przedmiotu majątkowego, oraz po drugie, aby przedmiot nabyty był uzyskany także w sensie ekonomicznym kosztem majątku odrębnego”. Ustawodawca więc posłużył się w komentowanym przepisie słowami „przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego”.
Kluczowe dla zdefiniowania istoty zasady surogacji jest zatem wyjaśnienie kiedy można mówić o zamianie w rozumieniu art. 33 pkt 10. Wskazane wyżej cele tej zasady przemawiają na rzecz przyjęcia jej szerszego znaczenia, nieograniczającego się do oczywistych przypadków czynności prawnych, takich jak umowy kupna sprzedaży lub zamiany, w których następuje wymiana dóbr (przedmiotów). Wskazane jest posługiwanie się pojęciem surogacji w znaczeniu ekonomicznym.
Z uwagi na powyższe, jak Pani widzi, środki pieniężne pozyskane ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej majątek osobisty męża dalej stanowią jego majątek osobisty, a wiec przy ewentualnym podziale majątku, były maż może dochodzić rozliczenia tych nakładów.
W odpowiedzi na pytanie drugie wskazuję, iż jeżeli będzie Pani musiała wynająć mieszkanie, to oczywiście koszt proporcjonalny w tym zakresie będzie uwzględniony przy roszczeniu alimentacyjnym. Proszę jednak mieć na uwadze, iż nie będzie to cała kwota najmu, a podzielona kwota na dziecko lub dzieci – odpowiednio do ilości osób zamieszkującym w mieszkaniu, które zostanie wynajęte.
W uchwale SN (PSIC) z 16.12.1987 r., sygn. akt III CZP 91/86, uzasadnienie tezy IV, SN wyjaśnił, że „rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), a także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego), według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane na potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji”.
Wkład z majątku osobistego a rozliczenie po rozwodzie
Małżonkowie, którzy przed ślubem wspólnie inwestowali w wykończenie domu, muszą rozliczyć się z wkładu każdego z nich po rozwodzie. W jednym przypadku, były mąż sprzedał swoje mieszkanie przed zawarciem małżeństwa i kwotę 70 tys. zł przeznaczył na wykończenie wspólnego domu. Po rozwodzie mąż domagał się zwrotu tej kwoty, powołując się na surogację majątku osobistego. Sąd przyznał mu rację, uznając, że środki pochodzące ze sprzedaży jego mieszkania pozostają jego majątkiem osobistym, mimo że zainwestował je we wspólny dom.
Podział kredytu a mieszkanie po rozwodzie
Para wzięła kredyt na zakup domu jeszcze przed zawarciem małżeństwa i po rozwodzie oboje nadal płacili raty po połowie. Po rozwodzie, byli małżonkowie musieli ustalić, jak podzielić nie tylko koszty kredytu, ale także wykończenia domu. Mąż, który wyprowadził się i wynajmował mieszkanie, zażądał, aby jego wkład w kredyt był uwzględniony przy sprzedaży nieruchomości. Sąd uznał, że skoro kredyt i raty były płacone wspólnie, obie strony mają równe prawo do podziału kosztów, ale wkład na wykończenie z osobistych środków męża podlegał zwrotowi.
Koszty wynajmu a alimenty
Po rozwodzie matka mieszkała z dziećmi w domu, a ojciec wynajmował mieszkanie. Podczas procesu o alimenty, matka próbowała włączyć część kosztów wynajmu mieszkania ojca do alimentów, argumentując, że skoro dzieci spędzają 40% czasu z ojcem, jego koszty związane z wynajmem powinny być brane pod uwagę. Sąd uznał, że chociaż koszty wynajmu mogą mieć wpływ na wysokość alimentów, to nie w pełnej wysokości. Alimenty miały uwzględniać jedynie potrzeby dzieci, a nie całość kosztów wynajmu.
Rozliczenia między byłymi małżonkami po sprzedaży wspólnie użytkowanego domu mogą być skomplikowane, zwłaszcza gdy w grę wchodzą nakłady z majątku osobistego jednego z nich. Sąd rozważa zarówno wkład finansowy każdej ze stron, jak i sposób podziału wspólnych zobowiązań, takich jak kredyt. Ważne jest, aby precyzyjnie dokumentować wszystkie nakłady, co ułatwi dochodzenie roszczeń po rozwodzie.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism prawnych, aby skutecznie rozwiązać Twoje problemy związane z rozliczeniami majątkowymi po rozwodzie. Skontaktuj się z nami, aby otrzymać szybkie i fachowe wsparcie dostosowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2000 r., sygn. akt V CKN 50/00
4. Uchwala Sądu Najwyższego (PSIC) z dnia 16 grudnia 1987 r., sygn. akt III CZP 91/86
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018...
>> więcej informacji o autorze
 (1).jpg)
.jpg)
.jpg)