Zmiany w Polskim Ładzie od lipca 2022 r.

• Publikacja: 2022-04-11
• Marcin Sądej

Projekt ustawy z dnia 24 marca 2022 r. przewiduje istotne zmiany w zakresie Polskiego Ładu. Przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2023 r., jednakże z mocą wsteczną od 1 lipca 2022 r. W dzisiejszym artykule przedstawiamy najważniejsze założenia w tym zakresie.

Przywrócenie możliwości rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko

Polski Ład zlikwidował możliwość rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W zamian wprowadzono odliczenie od podatku przewidziane w art. 27ea ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem od podatku obliczonego na zasadach ogólnych podatnik może odliczyć kwotę w wysokości 1500 zł, jeżeli w roku podatkowym jest rodzicem albo opiekunem prawnym, który jest:

1. panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką albo rozwodnikiem,
2. osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
3. osobą pozostającą w związku małżeńskim z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającą karę pozbawienia wolności,
   oraz samotnie wychowuje dzieci.

Projekt ustawy przywraca preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnych wychowujących dzieci. polegające na tym, że osoba samotnie wychowująca dzieci, na wniosek, płaci podatek w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy swoich rocznych dochodów.

Zgodnie z projektem do dochodów tej osoby nie będą doliczane dochody małoletniego dziecka z tytułu renty. W rezultacie oznacza to również przywrócenie możliwości korzystania z podwójnej kwoty wolnej. Konsekwencją przywrócenia preferencyjnego opodatkowania dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci jest likwidacja ulgi w wysokości 1500 zł rocznie, o której mowa w art. 27ea ustawy PIT.

Obniżenie stawki podatkowej oraz likwidacja ulgi dla klasy średniej

Kontrowersyjna ulga dla klasy średniej zostanie usunięta z przepisów ustawy.

Z uwagi na zakres podmiotowy ulgi dla klasy średniej oraz skomplikowany algorytm, w oparciu o który ulga ta jest obliczana (już obecnie na etapie zaliczek na podatek), preferencja ta od początku budziła kontrowersje. Z omawianego odliczenia nie mogą skorzystać przykładowo emeryci, osoby uzyskujące przychody z działalności wykonywanej osobiście (np. zleceniobiorcy), czy też osoby uzyskujące przychody z praw majątkowych opodatkowane według skali podatkowej.

W ramach rekompensaty przewiduje się obniżenie z 17% do 12% stawki podatku dochodowego w pierwszym przedziale skali podatkowej. Obniżenie dotyczyć będzie zatem osób fizycznych rozliczających podatek na zasadach ogólnych, których podstawa opodatkowania nie przekroczy kwoty 120 000 zł.

Jednocześnie należy wskazać, że zmianie nie ulegnie ani kwota wolna od podatku, ani też wysokość pierwszego progu podatkowego.

Likwidacja ulgi na zabytki

Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 26hb ustawy PIT podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku wydatki:

1. poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków;
2. poniesione w roku podatkowym na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków lub znajdującym się w ewidencji zabytków;
3. na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku, pod warunkiem że podatnik na nabytą nieruchomość poniósł wydatek, o którym mowa w pkt 2.

Powyższa ulga zostanie zlikwidowana. Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu do projektu ustawy – uwzględniając powszechne w przestrzeni publicznej uwagi na temat braku uzasadnienia dla odliczania od podstawy opodatkowania wydatków ponoszonych przez zazwyczaj bardzo zamożnych podatników na zakup i modernizację zabytkowych obiektów, proponuje się uchylenie tej regulacji. Projektowana ustawa zachowuje prawa nabyte do odliczenia wydatków określonych w art. 26hb ustawy PIT do wydatków poniesionych do dnia 30 czerwca 2022 r.

Nowe zasady uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek przez pracodawcę

W aktualnym stanie prawnym podatnik będący pracownikiem może złożyć PIT-2 wyłącznie u jednego pracodawcy. To oznacza, że kwota zmniejszająca podatek stosowana jest tylko z jednego stosunku pracy.

Zgodnie z projektem wprowadzony zostanie art. 31b ustawy PIT, na podstawie którego płatnik pomniejsza zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, jeżeli podatnik złoży temu płatnikowi oświadczenie, według ustalonego wzoru, o stosowanie pomniejszenia. Oświadczenie o stosowanie pomniejszenia podatnik może złożyć nie więcej niż trzem płatnikom. W oświadczeniu o stosowanie pomniejszenia podatnik wskazuje, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

1. 1/12 kwoty zmniejszającej podatek albo
2. 1/24 kwoty zmniejszającej podatek, albo
3. 1/36 kwoty zmniejszającej podatek.

Zmiana w zasadach normujących doliczanie w rozliczeniu rocznym dochodów niepełnoletnich

W obecnym stanie prawnym, na podstawie art. 7 ustawy PIT, dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków. Zatem rodzice nie doliczają do swoich dochodów, a rozliczają dochody swoich małoletnich dzieci jako ich przedstawiciele ustawowi w przypadku dochodów z szeroko rozumianej pracy (tj. np. przychodów ze stosunku pracy, umowy-zlecenia), stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych dzieciom do swobodnego użytku.

Zatem w tej sytuacji dochody dzieci korzystają z kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 zł. Omówioną regulacją nie są natomiast objęte inne dochody, w tym renty małoletnich dzieci. Oznacza to, że przy obowiązku doliczenia renty małoletniego dziecka do dochodów rodziców przychody z renty i przychody rodzica korzystają z jednej kwoty wolnej od podatku.

Powyższa analiza opiera się na projekcie ustawy i dla pełnego oglądu sytuacji należy poczekać na ostateczną jej wersję. Nie ulega jednak wątpliwości, że ustawodawca postanowił wycofać się z najbardziej kontrowersyjnych przepisów podatkowych i przywrócić poprzednio obowiązujące regulacje.