Polski Ład a odliczenie kwoty wolnej od podatku

• Publikacja: 2021-11-29
• Marcin Sądej

Jedną z najważniejszych i jednocześnie najgłośniejszą zmianą wprowadzoną w ramach Polskiego Ładu jest podwyższenie kwoty wolnej od podatku. Z uwagi na liczne korzyści finansowe warto przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu. Zapraszamy do lektury.

Nowa kwota wolna od podatku

W przepisach obowiązujących do końca 2021 r. kwota wolna od podatku wynosi 8000 zł. To oznacza, że kwota zmniejszająca podatek wynosi 1360 zł.

Warto także zaznaczyć, że obliczenie kwoty wolnej od podatku ma charakter degresywny, bowiem jak wynika z treści art. 27 ust. 1a ustawy PIT – kwota zmniejszająca podatek odliczana w rocznym zeznaniu wynosi:

• 1360 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8000 zł;
• 1360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru:
  834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8000 zł) ÷ 5000 zł
  – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;
• 525 zł 12 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;
• 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru:
  525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł
  – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

Trzeba także wskazać, że aktualne regulacje określają również zasady uwzględniania kwoty wolnej od podatku na etapie obliczania zaliczki na podatek dochodowy. O kwestii tej stanowi art. 27 ust. 1b ustawy PIT, gdzie czytamy, że przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy:

1. w przypadku podatników, których dochody nie przekroczą kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali określonej w ust. 1 – kwota zmniejszająca podatek, o której mowa w ust. 1, wynosi 525 zł 12 gr rocznie;
2. w przypadku podatników, których dochody przekroczą kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali określonej w ust. 1 – zaliczki nie pomniejsza się o kwotę zmniejszającą podatek, o której mowa w pkt 1.

Zmiany w ramach Polskiego Ładu dotyczące kwoty wolnej od podatku

Najważniejszą zmianą będzie tutaj znaczne podwyższenie kwoty wolnej od podatku. W myśl bowiem zapisów wynikających z Polskiego Ładu kwota wolna od podatku wynosić będzie 30 000 zł. To powoduje, że kwota zmniejszająca podatek to 5100 zł.

Dodatkowo z ustawy PIT zostaje usunięty art. 27 ust. 1a, co powoduje, że kwota wolna od podatku nie będzie już miała charakteru degresywnego. Niezależnie od wysokości dochodu kwota ta będzie miała charakter stały i zawsze wynosić będzie 30 000 zł.

Następnie wskazać należy, że z ustawy zostanie usunięty również art. 27 ust. 1b odnoszący się do sposobu uwzględniania kwoty wolnej od podatku w obliczaniu zaliczek na podatek.

Ponadto nowelizacji podlegać będzie treść art. 27 ust. 1c oraz ust. 1d ustawy PIT. Nowe brzmienie podaje, że wysokość kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w ust. 1, podlega weryfikacji przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Minister właściwy do spraw finansów publicznych przedkłada Radzie Ministrów, w terminie do 15 września danego roku propozycję zmiany kwoty zmniejszającej podatek na rok następny, w przypadku gdy kwota minimum egzystencji dla jednoosobowego gospodarstwa ustalonego przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych jest wyższa od 1/12 ilorazu kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa.

Obowiązek składania deklaracji przy nieprzekroczeniu kwoty wolnej od podatku

Z uwagi na podwyższenie kwoty wolnej od podatku wielu podatników nie przekroczy limitu obligującego do zapłaty podatku. W związku z tym pojawia się pytanie, czy takie osoby mają obowiązek składania rocznego zeznania podatkowego PIT.

W tym zakresie należy sięgnąć do treści art. 45 ust. 1 ustawy PIT, który podaje, że podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Powyższy przepis posługuje się sformułowaniem „osiągnięty dochód / poniesiona strata”. W konsekwencji wykazaniu w deklaracji rocznej PIT podlega również taki dochód, który nie powoduje powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. W rezultacie, nawet jeżeli podatnik osiągnie dochód mieszczący się w kwocie wolnej od podatku, czyli do 30 000 zł w skali roku, mimo wszystko będzie miał obowiązek złożenia rocznej deklaracji PIT w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Przechodząc do podsumowania, możemy wskazać, że zmianę kwoty wolnej od podatku i jej ujednolicenie należy ocenić pozytywnie z perspektywy podatników, ponieważ powoduje zmniejszenie obciążeń finansowych od uzyskiwanego dochodu.