Indywidualne porady prawne
Podatnicy zawierający umowy cywilnoprawne często spotykają się z informacją o konieczności zapłacenia podatku od wzbogacenia. Wskazać należy, że podatek od wzbogacenia jest jednym z najczęściej pojawiających się zobowiązań podatkowych. Z tego też powodu warto wyjaśnić, jaki jest zakres przedmiotowy oraz podmiotowy tego podatku.
Co to jest podatek od wzbogacenia?
W pierwszej kolejności musimy wyjaśnić, że termin „podatek od wzbogacenia” jest stwierdzeniem potocznym. Żadna ustawa nie posługuje się takim zwrotem, a pod tym pojęciem kryje się podatek od czynności cywilnoprawnych (w skrócie PCC). Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku PCC podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Zwróćmy zatem uwagę, że ustawa określa zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych, które podlegają temu podatkowi i w przeważającej mierze są to konkretne umowy. Zatem możemy wskazać, że podatkowi od wzbogacenia podlegają wyłącznie te czynności prawne, które zostały wprost określone w ustawie PCC.
WAŻNE!
Podatek od wzbogacenia to potoczna nazwa, której odpowiada podatek od czynności cywilnoprawnych opisany w ustawie o tej samej nazwie.
Kolejna interesująca kwestia dotyczy ustalenia, kto jest podatnikiem podatku od wzbogacenia, a więc kto jest zobowiązany do jego zapłaty. Kwestię tą reguluje art. 4 i 5 ustawy PCC, który określa, że obowiązek podatkowy i ciężar zapłaty podatku ciąży:
W typowych przypadkach podatek od wzbogacenia będzie obciążał osoby fizyczne występujące jako kupujący (np. kupujący samochód czy kupujący mieszkanie), czy też osoby biorące pożyczki (pożyczkobiorca).
Możemy powiedzieć, że jest do podatek płacony z tytułu uzyskania pewnego mierzalnego kapitału (np. nabycie nieruchomości o określonej wartości), dlatego też potocznie podatek PCC określany jest właśnie jako podatek od wzbogacenia.
WAŻNE!
Zasadniczo obowiązek zapłaty podatku od wzbogacenia obciąża stronę nabywającą określoną rzecz lub prawo majątkowe.
Podstawą opodatkowania jest wartość przedmiotu umowy. Przykładowo przy zawieraniu umowy sprzedaży samochodu podstawą opodatkowania będzie wartość samochodu. Co jednak istotne, wartość ta musi być określona na poziomie cen rynkowych.
Znając już podstawę opodatkowania do wyliczenia kwoty podatku, potrzebna jest jeszcze informacja na temat stawki podatkowej. Odnajdziemy ją w art. 7 ust. 1 ustawy PCC, gdzie podano, że stawki podatku wynoszą:
Jeżeli chodzi natomiast o termin zapłaty podatku, to jest on połączony z datą złożenia deklaracji podatkowej.
W zakresie podatku od wzbogacenia wyróżniamy dwie deklaracje podatkowe składane przez podatników.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy PCC podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację PCC-3 w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Dodatkowo zgodnie z art. 10 ust. 1a ustawy PCC – podatnicy mogą złożyć za dany miesiąc zbiorczą deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-4 oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że dokonali w danym miesiącu co najmniej trzech czynności cywilnoprawnych obejmujących umowę pożyczki lub umowę sprzedaży rzeczy ruchomych lub praw majątkowych, a ostatnia z tych czynności zostanie dokonana przed upływem 14 dni od dnia dokonania pierwszej z nich.
WAŻNE!
Podatnicy składają deklarację PCC-3 w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (np. od daty zawarcia umowy sprzedaży). Przewidziano również możliwość złożenia zbiorczej deklaracji PCC-4 w przypadku zawierania kilku umów w danym miesiącu. W takiej sytuacji deklaracja PCC-4 jest składana do 7 dnia miesiąca następnego. Termin złożenia deklaracji jest jednocześnie terminem, w którym podatnik powinien samodzielnie wpłacić podatek od wzbogacenia.
Tematem naszego dzisiejszego artykułu był podatek od wzbogacenia. Jest to nazwa potoczna odnosząca się do podatku od czynności cywilnoprawnych. Z uwagi na powszechność zawierania i dokonywania różnego rodzaju czynności cywilnych warto znać podstawowe zasady ustalania podatku PCC oraz terminy jego zapłaty.
Czy otrzymanie darowizny wiąże się z zapłatą podatku? Jakie są zasady opodatkowania darowizny i czy każdy obdarowany zapłaci podatek? Opisz problem i zadaj pytanie prawnikowi wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu