Nowe rozwiązania dotyczące składki zdrowotnej w ramach Nowego Ładu

• Autor: Marcin Sądej

W ramach ogłoszonego Nowego Ładu przewidziano bardzo wiele nowych rozwiązań dotyczących sfery podatkowej. Jedną z najistotniejszych zmian jest planowana nowelizacja zasad uwzględniania składki zdrowotnej w rozliczeniu podatkowym. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się zatem, w jaki sposób będzie traktowana składka zdrowotna w perspektywie nowych regulacji wprowadzonych w ramach Nowego Ładu.

Składka zdrowotna opłacana przez przedsiębiorców

Wysokość składki zdrowotnej ustalana jest jako 9% podstawy wymiaru składki. Najniższa podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2021 roku wynosi 4242,38 zł. W konsekwencji miesięczna wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 381,81 zł.

Zdecydowana większość przedsiębiorców jest zobligowana do opłacania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. W świetle aktualnie obowiązujących regulacji przedsiębiorca nie musi płacić za siebie składki zdrowotnej, jeśli:

• jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, opłacającym podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej,
• jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która opłaca podatek dochodowy z prowadzonej działalności gospodarczej w formie karty podatkowej,
• jest emerytem bądź rencistą, którego emerytura lub renta nie przekracza miesięcznie wysokości minimalnego wynagrodzenia, a z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury,
• jest osobą legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, która z działalności uzyskuje miesięcznie przychody w wysokości nieprzekraczającej 50% kwoty najniższej emerytury.

Aktualne rozwiązania dotyczące składki zdrowotnej

Zastanówmy się, jak obecnie składka zdrowotna wpływa na zagadnienie podatkowe. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na treść art. 27b ust. 1 ustawy PIT, który podaje, że podatek dochodowy (w formie skali podatkowej oraz podatku liniowego) w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne:

1. opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
2. pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Dalej czytamy, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Wysokość wydatków na opłacenie składki ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Biorąc pod uwagę powyższe, przedsiębiorca może miesięcznie od podatku odliczyć kwotę 328,78 zł, zaś w skali roku jest to aż 3945,36 zł.

Zwróćmy zatem uwagę, że w obecnym stanie prawnym opłacona przez przedsiębiorcę składka zdrowotna podlega odliczeniu bezpośrednio od podatku. W przeciwieństwie do składki społecznej, która podlega odliczeniu od dochodu. W konsekwencji składa zdrowotna w efektywny sposób zmniejsza podatek do zapłaty.

Co warte podkreślenia, możliwość odliczenia składki zdrowotnej dotyczy również innych form opodatkowania działalności gospodarczej. Reguła ta odnosi się także do ryczałtu ewidencjonowanego oraz do karty podatkowej.

Jak możemy przeczytać w art. 13 ustawy o zryczałtowanym podatku – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez podatnika, o której mowa w art. 27b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie została odliczona od podatku dochodowego. W rezultacie kwota ryczałtu podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego także jest pomniejszana o składkę zdrowotną.

Analogiczne rozwiązanie funkcjonuje na gruncie karty podatkowej. Art. 31 ustawy podaje, że podatek w formie karty podatkowej, wynikający z decyzji podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego.

Po upływie roku podatkowego, w terminie do dnia 31 stycznia, podatnik jest obowiązany złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach.

Podatnicy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej, pomniejszony o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne, bez wezwania w terminie do dnia siódmego każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek urzędu skarbowego.

Również w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego oraz w przypadku karty podatkowej kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki, określonej w odrębnych przepisach.

Nowe rozwiązania dotyczące składki zdrowotnej w ramach Nowego Ładu

Projektowane w ramach Nowego Ładu zmiany zakładają likwidację możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. W efekcie przedsiębiorcy będą zobligowani do zapłaty większego podatku, który nie będzie mógł być obniżony o zapłaconą składkę zdrowotną.

Zmianie ma również ulec zasada ustalania wysokości składki. Podstawą wymiaru będzie dochód netto uzyskany przez podatnika. Natomiast nie zmieni się wysokość składki, która nadal będzie wynosić 9%.

Warto także wskazać, że przedsiębiorca, który nie będzie uzyskiwał żadnego dochodu, nie będzie automatycznie zwolniony od obowiązku opłacania składki zdrowotnej, gdyż zostanie wprowadzona minimalna kwota składki do zapłaty.

Nowy Ład zakłada wiele nowych rewolucyjnych rozwiązań. Niestety nie wszystkie są dla przedsiębiorców optymalne. Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia w przypadku składki zdrowotnej opłacanej przez przedsiębiorców.